Glanmor Griffiths

Gweinyddwr ym myd rygbi Cymru (1939-2023)

Gweinyddwr ym myd rygbi oedd Glanmor Griffiths (21 Rhagfyr 193926 Medi 2023).[1] Yn ei dro bu'n drysorydd, cadeirydd a llywydd Undeb Rygbi Cymru dros gyfnod o 22 mlynedd. Yn yr 1990au arweiniodd y gwaith o godi Stadiwm y Mileniwm, a hynny mewn pryd i gynnal Cwpan Rygbi'r Byd yn 1999.[2]

Glanmor Griffiths
Ganwyd21 Rhagfyr 1939 Edit this on Wikidata
Pen-y-bont ar Ogwr Edit this on Wikidata
Bu farw26 Medi 2023 Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Cymru Cymru
Galwedigaethbanciwr, gweinyddwr chwaraeon Edit this on Wikidata

Bywgraffiad

golygu

Ganwyd Glanmor ym Mhen-y-bont ar Ogwr y trydydd o saith plentyn, a roedd ei deulu yn byw i ddechrau yn Melin Ifan Ddu. Aeth i Ysgol Ramadeg Ogwr ond gadawodd yn 16 mlwydd oed i ymuno a Banc y Midland. Aeth ei yrfa fancio ag ef i Paddock Wood (Caint), Tonypandy, Llandochau, Pen-y-bont ar Ogwr ac yna Ascot pan oedd yn gweithio yn Llundain. Wedi cyfarfod ei ddarpar-wraig Mair, mewn dawns ym Mhorthawl, priododd y cwpl yn 1964.

Pan gafodd ei wraig ganser y fron yn yr 1980au cynnar, dychwelodd y teulu i dde Cymru, a daeth Glanmor yn reolwr banc yng Nghaerdydd ac yna Cyfarwyddwr Corfforaethol (Cymru) Banc y Midland. Yn 50 mlwydd oed ymddeolodd yn gynnar ac yn 1985 rhoddodd ei holl sylw at rygbi Cymreig pan ddaeth yn drysorydd Undeb Rygbi Cymru gan ddilyn Ken Harris.[1]

Undeb Rygbi Cymru

golygu

Ymddiswyddodd fel trysorydd URC ar 3 Rhagfyr 1992 ar ôl ffrae gyda'r ysgrifennydd, ond erbyn mis Ebrill 1993 roedd e wedi ei ail-benodi gan y clybiau mewn Cyfarfod Cyffredinol Arbennig.

Cychwynodd trafodaeth am ddiwygio Parc yr Arfau yn 1994 a roedd Glanmor yn gyfrifol am arwain y gwaith o godi Stadiwm y Mileniwm mewn pryd i gynnal Cwpan Rygbi'r Byd yng Nghymru yn 1999. Nid oedd yn bosib dod i gytundeb gyda Clwb Athletau Caerdydd o ran dymchwel stand ym Mharc yr Arfau blaenorol. Felly roedd yn rhaid adeiladu o gwmpas darn o'r hen stadiwm, bwlch sydd i'w weld yn y stadiwm newydd hyd heddiw - bedyddiwyd hyn yn 'Glanmor's Gap'.[3]

Llwyddodd Glanmor i drefnu contract adeiladu'r stadiwm newydd gyda chwmni John Laing plc am phris penodol ac uchafswm o £130m. Aeth cwmni Laing i ddyledion yn ddiweddarach oherwydd eu bod wedi tan-brisio y prosiect.[2]

Dilynodd Vernon Pugh fel Cadeirydd URC gan ddal y swydd rhwng 1996 a 2003, ac roedd hefyd yn gadeirydd Millennium Stadium plc hyd at 2003. Cynrychiolodd URC ar y Bwrdd Rygbi Rhyngwladol, pwyllgorau y Pum Gwlad a Pedwar Undeb Cartref ac roedd yn aelod o fwrdd Rugby World Cup Ltd.

Roedd yn ymddiriedolwr Ymddiriedolaeth Elusennol Rygbi Cymru rhwng 1985 a 2003. Daeth yn 48fed llywydd URC rhwng Mai a Hydref 2007 yn dilyn marwolaeth Keith Rowlands.

Bywyd personol

golygu

Roedd yn briod a Mair a cawsant pedwar o blant - Stephen, Kathryn, Susan a Judith.

Cyfeiriadau

golygu
  1. 1.0 1.1 "RIP former WRU dignitary Glanmor Griffiths - Welsh Rugby Union". Welsh Rugby Union | Wales & Regions (yn Saesneg). 2023-09-26. Cyrchwyd 2023-09-26.
  2. 2.0 2.1 "Cyn-bennaeth URC, Glanmor Griffiths, wedi marw yn 83 oed". BBC Cymru Fyw. 2023-09-26. Cyrchwyd 2023-09-26.
  3. Southcombe, Matthew (2019-06-25). "The story of how the Principality Stadium was built". WalesOnline (yn Saesneg). Cyrchwyd 2023-09-27.