Grace Williams

Cyfansoddwraig Gymreig oedd Grace Mary Williams (19 Chwefror 1906 – 10 Chwefror 1977). Cafodd ei geni yn y Barri. Ar ôl gadael Ysgol y Sir, Y Barri, derbyniodd ysgoloriaeth i Goleg Prifysgol De Cymru a Sir Fynwy. Yna aeth i goleg Brenhinol Cerddoriaeth yn Llundain, ble cafodd ei dysgu gan Ralph Vaughan Williams. Yn ystod yr Ail Ryfel Byd, symudwyd y myfrywyr i Grantham yn Swydd Lincoln, lle cyfansoddodd hi rhai o'i gweithiau cynharaf, gan gynnwys Sinfonia Concertante a'i symffoni gyntaf. Ar ôl dysgu yn Llundain am ychydig, daeth yn ôl i Gymru i weithio gyda’r BBC. Un o'i gweithiau mwyaf poblogaidd oedd Fantasia on Welsh Nursery Tunes (1940). Rhwng 1960-61 ysgrifennodd ei hunig opera The Parlour, ond ni chafodd ei pherfformio tan 1966. Roedd yn dioddef llawer o broblemau iselwedd, ac ar ôl gwrthod OBE, bu farw yn 1977. Neilltuodd BBC Radio 3 eu heitem Cyfansoddwr yr Wythnos iddi yn ail hanner mis Awst 2006. O ganlyniad, cafwyd nifer o berfformiadau o weithiau nas perfformiwyd, gan gynnwys ei Choncerto Fiolin.

Grace Williams
Ganwyd	Grace Mary Williams  19 Chwefror 1906  y Barri
Bu farw	10 Chwefror 1977  y Barri
Dinasyddiaeth	Cymru
Alma mater	Prifysgol Caerdydd Y Coleg Cerdd Frenhinol
Galwedigaeth	cyfansoddwr
Arddull	opera

Gwaith

Roedd llawer o waith Grace Williams yn clymu gyda cherddoraieth gwerin Gymreig, fel ei darn enwocaf, Fantasia on Welsh Nursery Tunes. Dyma rhestr o’i gwaith:

• Theseus and Ariadne, bale (1935)
• Four Illustrations for the Legend of Rhiannon, cerddorfa (1939)
• Fantasia on Welsh Nursery Tunes, cerddorfa (1940)
• Sinfonia Concertante, piano a cherddorfa (1941)
• Symffoni rhif 1 (1943)
• Sea Sketches, cerddorfa linynnol (1944)
• Concerto Piano (anorffenedig) (1949)
• The Dark Island, cerddorfa linynnol (1949)
• Concerto Feiolin (1950)
• Variations on a Swedish Tune, piano a cherddorfa (1950)
• The Dancers (1951)
• Hiraeth, telyn (1951)
• Three Nocturnes, 2 piano (1953)
• Seven Scenes for Young Listeners, cerddorfa (1954)
• Penillion, cerddorfa (1955)
• Symffoni rhif 2 (1956, diwygiedig 1975)
• All Seasons shall be Sweet (1959)
• The Parlour, opera (ar ôl Guy de Maupassant) (1961)
• Processional, cerddorfa (1962, diwygiedig 1968)
• Concerto Trumped (1963)
• Carillons, obo a cherddorfa (1965)
• Severn Bridge Variations: Amrywiad 5, cerddorfa (1966)
• Ballads, cerddorfa (1968)
• Castell Caernarfon, cerddorfa (1969)
• Missa Cambrensis (1971)
• Ave Maris Stella, côr SATB (1973)
• Fairest of Stars, soprano a cherddorfa (1973)

Dolenni allanol

• (Saesneg) Gwefan swyddogol
• Tudalen Tŷ Cerdd Archifwyd 2019-06-14 yn y Peiriant Wayback.