Gwyddorau dynol
Enw ar grŵp o ddisgyblaethau academaidd sydd yn astudio amrywiol agweddau ar gymdeithas ac ymddygiad dynol yw'r gwyddorau dynol. Maent yn cynnwys meysydd fel anthropoleg, seicoleg, cymdeithaseg, gwyddor gwleidyddiaeth, hanes, ieithyddiaeth, ac economeg.
| Enghraifft o'r canlynol | disgyblaeth academaidd  |
|---|---|
| Math | social sciences and humanities |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Mae pob un o'r disgyblaethau hyn yn canolbwyntio ar agwedd wahanol ar fywyd dynol, ond maent i gyd yn rhannu'r nod cyffredin o ddeall ymddygiad, diwylliant, a threfn gymdeithasol bodau dynol. Er enghraifft, mae anthropoleg yn astudio esblygiad cymdeithasau a diwylliannau dynol, tra bod seicoleg yn archwilio gweithrediadau meddwl ac ymddygiad dynol.
Mae'r gwyddorau dynol hefyd yn aml yn ymgysylltu ag amrywiaeth o ddisgyblaethau academaidd eraill, fel bioleg, niwrowyddoniaeth, ac athroniaeth. Gyda'i gilydd, mae'r meysydd hyn yn darparu dealltwriaeth eang ac amrywiol o natur ddynol a chymdeithas, a gall eu cyfraniadau lywio penderfyniadau polisi ac arwain newid cymdeithasol.
Datblygodd y syniad o "wyddoniaeth ddynol" yn ystod yr Oleuedigaeth gan feddylwyr megis Montesquieu a David Hume, er i athronwyr ac ysgolheigion eraill y cyfnod, er enghraifft Diderot, beidio â gwahaniaethu rhwng gwyddoniaeth naturiol a gwyddoniaeth ddynol, foesol neu gymdeithasol.[1]
Gweler hefyd
golyguCyfeiriadau
golygu- ↑ Jens Høyrup, Human Sciences: Reappraising the Humanities through History and Philosophy (Albany, Efrog Newydd: State University of New York Press, 2000), t. 138.