Gwyrddolchi
Mae Gwyrddolchi (gair cyfansawdd tebyg i "gwyngalchu"), yn fath o sbin hysbysebu neu farchnata lle mae cysylltiadau cyhoeddus gwyrdd a marchnata gwyrdd yn cael eu defnyddio'n dwyllodrus i berswadio'r cyhoedd bod sefydliad neu gwmni cynhyrchion, amcanion a pholisïau yn gyfeillgar i'r amgylchedd. Llwch yn llygad y cyhoedd yw gwyrddolchi, ac yn aml iawn fe'i gwneir gan gwmniau nad ydynt mor wyrdd a hynny.[1]
TDI Volkswagen Golf yn 2010, gyda'r geiriau "disel glân" ar ei ochr. Cyn hir, byddai'r cwmni'n wynebu craffu manwl oherwydd sgandal allyriadau VW. | |
Enghraifft o'r canlynol | gweithgaredd economaidd, sbin, hysbysebu |
---|---|
Math | hapfasnach, twyll, propaganda, marchnata gwyrdd |
Y gwrthwyneb | greenhushing |
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia |
Enghraifft o wyrddolchi yw pan fydd sefydliad yn gwario llawer mwy o adnoddau ar hysbysebu sy'n "wyrdd" nag ar arferion amgylcheddol cadarn.[2] Gall gwyrddolchi amrywio o newid enw neu label cynnyrch i ddwyn i gof yr amgylchedd naturiol (er enghraifft ar gynnyrch sy'n cynnwys cemegau niweidiol) i ymgyrchoedd gwerth miliynau o ddoleri sy'n portreadu cwmnïau ynni hynod lygredig fel rhai ecogyfeillgar. Mae'r gair Cymraeg yn gyfieithiad o Greenwashing gair Saesneg, ac yn cwmpasu agendâu a pholisïau corfforaethol anghynaliadwy Lloegr, America a mannau eraill.[3] Mae cyhuddiadau cyhoeddus yn y 21g wedi cyfrannu at ddefnydd cynyddol y term.[4]
Mae rheoliadau, deddfau a chanllawiau newydd gan sefydliadau fel y Pwyllgor Arferion Hysbysebu yn golygu annog cwmnïau i beidio â defnyddio gwyrddolchi i dwyllo defnyddwyr.[5]
Nodweddion
golyguDisgrifiodd TerraChoice, is-adran ymgynghori amgylcheddol, "saith pechod gwyrddolchi" yn 2007 i "helpu defnyddwyr i nodi cynhyrchion a oedd yn gwneud honiadau amgylcheddol camarweiniol":[6]
- Hidden Trade-off: honiad bod cynnyrch yn "wyrdd" yn seiliedig ar set o rinweddau afresymol o gyfyng, heb roi sylw i faterion amgylcheddol pwysig eraill.
- Dim Prawf: honiad na ellir ei gadarnhau gan wybodaeth hawdd ei chyrchu neu gan drydydd parti dibynadwy.
- Amwysedd: honiad sydd wedi'i ddiffinio mor wael neu mor eang fel bod y defnyddiwr yn debygol o gamddeall ei wir ystyr. Nid yw "hollol-naturiol", er enghraifft, o reidrwydd yn "wyrdd".
- Addoli Labeli Ffug: honiad sydd, trwy eiriau neu ddelweddau, yn rhoi'r argraff o ardystiad trydydd parti lle nad oes un yn bodoli.
- Amherthnasedd: honiad a all fod yn wir ond sy'n ddibwys o ddim help i ddefnyddwyr sy'n ceisio cynhyrchion sy'n well i'r amgylchedd.
- Y Lleiaf o Ddau Ddrwg: honiad a all fod yn wir o fewn y categori cynnyrch, ond sydd mewn perygl o dynnu sylw defnyddwyr oddi wrth effaith amgylcheddol ehangach y categori cyfan.
- Ffugio: honiad hollol ffug ac anghywir.
Erbyn 2010 roedd tua 95% o gynhyrchion yr Unol Daleithiau sy'n honni eu bod yn wyrdd wedi'u darganfod i gyflawni o leiaf un o'r pechodau hyn.[7][8]
Hanes
golyguBathwyd y term greenwashing gan yr amgylcheddwr o Efrog Newydd Jay Westerveld mewn traethawd a sgwennodd yn 1986 am arfer y diwydiant gwestai o osod hysbysiadau mewn ystafelloedd gwely yn hyrwyddo ailddefnyddio tywelion i "achub yr amgylchedd". Nododd mai ychydig iawn o ymdrech, os o gwbl, a wneir gan y sefydliadau hyn yn aml i leihau gwastraff ynni, er bod ailddefnyddio tywelion yn arbed costau golchi dillad iddynt. Daeth i'r casgliad bod yr amcan go iawn yn aml yn cynyddu elw a labelodd hyn ac arferion eraill proffidiol - ond aneffeithiol "amgylcheddol - gydwybodol" gyda'r bathiad greenwashing.[9]
Ddiwrnodau cyn Uwchgynhadledd y Ddaear 1992 yn Rio de Janeiro, rhyddhaodd Greenpeace lyfr o'r enw The Greenpeace Book on Greenwash, a ddisgrifiodd sut yr aeth corfforaethau enfawr ati i ddylanwadu ar y gynhadledd; darparodd Greenpeace astudiaethau achos o'r cyferbyniad rhwng llygrwyr corfforaethol a'u rhethreg (gwyrddolchi). Cyhoeddwyd fersiwn estynedig o'r adroddiad hwn gan Third World Network fel "Greenwash: The Reality Behind Corporate Environmentalism."
Cyfeiriadau
golygu- ↑ Pizzetti, Marta; Gatti, Lucia; Seele, Peter (2021). "Firms talk, suppliers walk: Analyzing the Locus of Greenwashing in the blame game and introducing 'vicarious greenwashing'". Journal of Business Ethics 170: 21–38. doi:10.1007/s10551-019-04406-2. https://link.springer.com/article/10.1007/s10551-019-04406-2.
- ↑ "Greenpeace | Greenwashing". stopgreenwash.org. Cyrchwyd 2016-07-07.
- ↑ Karliner, Joshua (March 22, 2001). "A Brief History of Greenwash". corpwatch.org. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2016-11-09. Cyrchwyd March 23, 2018.
- ↑ Seele, Peter; Gatti, Lucia (2015). "Greenwashing Revisited: In Search of a Typology and Accusation-Based Definition Incorporating Legitimacy Strategies". Business Strategy and the Environment 26 (2): 239–252. doi:10.1002/bse.1912.
- ↑ Thornton, Gabriella (2022-05-18). "New Environmental Claims Guidance from CAP, BCAP and the European Commission". marketinglaw (yn Saesneg). Cyrchwyd 2022-11-05.
- ↑ "Sins of Greenwashing". UL Solutions. Cyrchwyd 15 November 2022.
- ↑ "The Sins of Greenwashing". sinsofgreenwashing.org. 2013. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 17 July 2014. Cyrchwyd 30 July 2022.
- ↑ Gelles, Jeff (26 October 2010). "Study: 'Greenwashing' mars 95% of 'green' items". The Philadelphia Inquirer. Cyrchwyd 15 November 2022.
- ↑ Motavalli, Jim (2011-02-12). "A History of Greenwashing: How Dirty Towels Impacted the Green Movement". AOL.
Darllen pellach
golygu- Catherine, P. (nd). Labelu ecogyfeillgar? Mae'n llawer o 'greenwash'. Toronto Star (Canada), Adalwyd o gronfa ddata Ffynhonnell Papur Newydd.983-9747-16-9
- Jenny, D. (nd). Mae adroddiadau newydd yn rhoi diwedd ar olchi gwyrdd. Daily Telegraph, The (Sydney), Wedi'i adfer o gronfa ddata Newspaper Source.
- Jonathan, L. (nd). Pam na fydd 'glaswellt' yn golchi gyda defnyddwyr. Sunday Times, The, Adalwyd o gronfa ddata Newspaper Source.
- Sgamio gwyrdd. Gwyddoniadur Problemau'r Byd a Photensial Dynol .
Dolenni allanol
golygu- Canolfan Amgylcheddol Roberts - graddfeydd hawliadau cynaliadwyedd corfforaethol.
- How Greenwashing Works
- Golchi gwyrdd mewn Diwylliant a Chelf Poblogaidd
- Beth yw Greenwashing, a Pam Mae'n Broblem?"
- Ffrydio sain o raglen radio 2011 ar y testun Marchnata Gwyrdd/Gwyngalchu - o CBC Radio .
- Honiadau gwyrdd, y Comisiwn Ewropeaidd .