Halogenoalcan

Grŵp o gyfansoddion cemegol sydd wedi deillio o alcannau ac yn cynnwys un neu mwy o'r halogenau (fel Grŵp gweithredol) yw halogenoalcan (a elwir hefyd yn haloalcanau neu alcyl halidau). Defnyddir halogenau yn fasnachol dan nifer o enwau cemegol a masnachol. Defnyddir halogenoalcanau fel deunydd gwrthdan, diffoddwyr tan, oeryddion, toddyddion ac ar gyfer deunydd fferyllol. Cyn i'r defnydd mawr mewn masnach, mae nifer o'r hydrocarbonau yma wedi profi i fod yn llygryddion peryglus. Mae gwacâd yr Haen osôn gyda clorofflwrocarbonnau yn enghraifft o hyn.

Mae bromoethan yn enghraifft o Halogenoalcan.

Dulliau enwi

Gall haloalcanau gael eu henwi trwy ychwanegu rhagddodiad y halogen at enw llawn y alcan, er enghraifft: fflworomethan, cloroethan, bromopropan ac yn y blaen. Cewch chi hefyd enwi'r halogenau trwy defnyddio'r halogen fel olddodiad, ac yn rhoi enw'r grŵp alcyl cyn iddo, er enghraifft: methyl fflworid, ethyl clorid, propyl bromid ayb. Mae gyda rai halogenoalcanau enwau cyffredin sy'n cael eu defnyddio yn fwy na'r enwau systemig, e.e. clorofform yw'r enw cyffredin am dricloromethan.

Eginyn erthygl sydd uchod am gemeg. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.