Hinsawdd yw cyflwr y tywydd mewn ardal dros gyfnod o amser. Cyflwr tymor hir o dywydd rhagweladwy yw hinsawdd. Mae hinsawdd yn cael ei heffeithio gan nodweddion ffisegol y ddaear megis mynyddoedd, afonydd, lledred, diffeithdiroedd a diwasgeddau.

Yr Amgylchedd
Yr Amgylchedd

Tywydd
Hinsawdd
Atmosffer y ddaear


Newid hinsawdd Cynhesu byd eang


Categori

Dosbarthiadau hinsawdd

golygu

Dosberthir hinsawdd y byd i bum prif gategori:

 
Arth Wen mewn ardal begynol
 
Map dosbarthiad hinsawdd Köppen-Geiger[1]
     Hinsawdd fforest law drofannol (Af)      Hinsawdd monsŵn trofannol (Am)      Hinsawdd safana trofannol (Aw)      Hinsawdd anialwch boeth (BWh)      Hinsawdd anialwch oer (BWk)      Hinsawdd lled-gras boeth (BSh)      Hinsawdd lled-gras oer (BSk)      Hinsawdd y Canoldir gyda hafau boeth (Csa)      Hinsawdd y Canoldir gyda hafau cynnes (Csb)      Hinsawdd is-drofannol gyda gaeafau sych (Cwa)      Hinsawdd dymherus gyda gaeafau sych (Cwb)      Hinsawdd dymherus is-pegynol gyda gaeafau sych (Cwc)      Hinsawdd is-drofannol llaith (Cfa)      Hinsawdd gefnforol (Cfb)      Hinsawdd gefnforol is-pegynol (Cfc)      Hinsawdd cyfandirol gyda hafau sych ac yn boeth (Dsa)      Hinsawdd cyfandirol gyda hafau sych ac yn cynnes (Dsb)      Hinsawdd is-arctig gyda hafau sych ac yn oer (Dsc)      Hinsawdd is-arctig gyda hafau sych ac yn oer iawn (Dsd)      Hinsawdd cyfandirol gyda gaeafau sych a hafau boeth (Dwa)      Hinsawdd cyfandirol gyda gaeafau sych a hafau cynnes (Dwb)      Hinsawdd is-arctig gyda gaeafau sych a hafau oer (Dwc)      Hinsawdd is-arctig gyda gaeafau sych a hafau oer iawn (Dwd)      Hinsawdd cyfandirol llaith gyda hafau boeth (Dfa)      Hinsawdd cyfandirol llaith gyda hafau cynnes (Dfb)      Hinsawdd is-arctig gyda hafau oer (Dfc)      Hinsawdd is-arctig gyda hafau oer iawn (Dfd)      Hinsawdd twndra (ET)      Hinsawdd pegynol (EF)

Pegynnol
Mae'r rhanbarthau yma yn oer iawn trwy gydol y flwyddyn. Mae'r tymheredd cynhesaf yn llai na 10C.

 
Gwanwyn mewn ardal Dymherus
 
Mae Dubai wedi ei lleoli ar dir Cras

Tymherus
Ardaloedd sy'n dueddol o orwedd rhwng 23.5 a 66.0 lledred. Ardaloedd lle bo'r mis oeraf llai na 18 °C ac yn fwy na -3 °C a lle bo'r mis cynhesaf yn fwy na 10 °C. Mae rhan fwyaf o Orllewin Ewrop yn yr ardal tymherus. Gweler Hinsawdd Cymru.

Cras
Dyma'r ardaloedd sych lle mae'r anweddiad yn uwch na'r dyddodiad. Mae'r ardaloedd hyn ymhell o'r môr a gall y tymheredd amrywio llawer.

Trofannol
Mae'r tymheredd yn uchel trwy gydol y flwyddyn yn yr ardaloedd hyn. Mae ganddynt 2 dymor; gwlyb a sych.

Y Môr Canoldir
Mae'r hinsawdd hon yn gynnes ac yn sych yn yr haf ac yn oer ac yn wlyb yn y gaeaf.

Ffactorau sy'n effeithio a'r hinsawdd

golygu

Lledred

golygu

Mae lledred yn cael ei benderfynu gan ein pellter oddi wrth y gyhydedd. Lledred y gyhydedd yw 0 gradd.

Dylanwad morol

golygu
 
Yn anaml iawn mae Caerfyrddin yn cael eira oherwydd ei hagosrwydd at y môr

Ym Mhrydain, mae'r môr yn effeithio'r tymheredd:

  • Yn y gaeaf mae'r môr yn araf i oeri ac felly mae'r lleoedd arfordirol yn gynhesach ac yn llaith.
  • Yn yr haf mae'r môr yn araf i dwymo ac felly mae'r ardaloedd arfordirol yn oerach na'r ardaloedd bellach o'r môr.
  • Mae yna lai o amrediad i dymereddau ardaloedd arfordirol nag o dymereddau ardaloedd bellach o'r môr.

Uchder

golygu

Ymhob 165m uwchben lefel y môr, mae'r tymheredd yn gostwng 1 °C oherwydd mae tir uchel yn colli mwy o wres na thir isel.

Agwedd

golygu

Mae agwedd yn cyfeirio at y ffordd y mae tir yn wynebu'r haul. Yn hemisffer y gogledd, mae llethrau serth sydd yn wynebu'r dde (agwedd ddeheuol) yn gweld mwy o'r haul na'r llethrau sydd yn wynebu'r gogledd (agwedd ogleddol) ac felly maent yn gynhesach.

Gweler Hefyd

golygu

Cyfeiriadau

golygu