Jean-Luc Godard
Roedd Jean-Luc Godard (3 Rhagfyr 1930 – 13 Medi 2022) yn gyfarwyddwyr ffilm o Ffrainc a fagwyd yn y Swistir. Daeth yn un o wneuthurwyr ffilm enwocaf a mwyaf dylanwadol yn y byd fel rhan o’r symudiad La Nouvelle Vague (y don newydd) arloesol yn ystod y 1960au.[1]
Jean-Luc Godard | |
---|---|
Ffugenw | Hans Lucas |
Ganwyd | 3 Rhagfyr 1930 7fed arrondissement Paris, Paris |
Bu farw | 13 Medi 2022 Rolle |
Dinasyddiaeth | Ffrainc, Y Swistir |
Alma mater | |
Galwedigaeth | cyfarwyddwr ffilm, actor, sgriptiwr, sinematograffydd, cynhyrchydd ffilm, golygydd ffilm, llenor, beirniad ffilm, cyfarwyddwr teledu, cynhyrchydd teledu, artist fideo, sgriptiwr ffilm, cyfarwyddwr |
Cyflogwr | |
Adnabyddus am | Breathless, Le Mépris, Pierrot le Fou, Sauve Qui Peut, Le Petit Soldat |
Arddull | Y Don Newydd Ffrengig |
Taldra | 1.7 metr |
Mudiad | Y Don Newydd Ffrengig |
Tad | Paul Godard |
Mam | Odile Monod |
Priod | Anne Wiazemsky, Anne-Marie Miéville, Anna Karina |
Perthnasau | Maximilien Vox |
Gwobr/au | Gwobr Theodor W. Adorno, Praemium Imperiale, Gwobr Sutherland, Y Llew Aur, Y César Anrhydeddus, Gwobr Louis Delluc, Y César Anrhydeddus, Gwobr Anrhydeddus yr Academi, Jury Prize, Yr Arth Aur, Leopard of Honour, Gwobr Cyflawniad Oes yr Academi Ffilm Ewropeaidd, Gwobr yr Arth Arian i'r Cyfarwyddwr Gorau, Silver Lion, Gwobr y Llew Aur am Gyflawniadau Gydol Oes, Palme d'Or, Silver Bear for Outstanding Artistic Contribution, Silver Bear |
llofnod | |
Mae ei ffilmiau enwocaf yn cynnwys A Bout de Souffle, Weekend, Alphaville, Bande à part, Le Mépris ac One Plus One – Sympathy for the Devil.[2]
Ganwyd Godard yn Paris yn 1930 i deulu bourgeois, ei dad yn ddoctor preifat, ei fam o deulu o fancwyr. Treuliodd ei blentyndod yn y Swistir cyn dychwelyd i Paris yn 1948 i fynd i Brifysgol y Sorbonne.
Fel myfyriwr mynychodd glybiau sinema ble daeth yn ffrindiau gyda François Truffaut a Jacques Rivette. Yn 1954 dychwelodd Godard i’r Swistir i weithio fel adeiladwr. Gyda’r arian a enillodd gwnaeth ei ffilm fer gyntaf Opérion béton am adeiladu cronfa dŵr.
Yn ôl yn Paris, daeth yn amlwg fel beirniad sinema, yn ysgrifennu erthyglau i’r cylchgrawn dylanwadol Cahiers du cinéma. Roedd yn feirniadol o wneuthurwyr ffilm sefydledig a thraddodiadol ond yn gefnogol i arloeswyr.
Yn 1959 wnaeth ei ffilm hir gyntaf A bout de souffle (Breathless oedd y teitl Saesneg). Roedd y ffilm yn llwyddiant enfawr ac enillodd Godard glod mawr am ei syniadau arloesol a radicalaidd o ffilmio a sgriptio. Gyda ffilm Truffaut o'r un flwyddyn Les Quatre cents coups (400 Blows ) roedd A bout de souffle yn sylfaen i fudiad La Nouvelle Vague ac un o gyfnodau mwyaf cyffroes sinema Ffrainc.[2][3]
Derbyniodd ei ffilmiau nesaf dderbyniad cymysg. Cafodd Le Petit soldat (1960) ei wahardd tan 1963 gan sensor ffilmiau Ffrainc am iddi ddelio gyda rhyfel annibyniaeth Algeria. Nid oedd ei ffilmiau lliw cyntaf Une femme est une femme (1961) a Les Carabiniers (The Carabineers - 1963) yn llwyddiannau mawr gyda’r cyhoedd. Ond roedd Vivre sa vie: film en douze tableaux (My Life to Live – 1962) gyda'i wraig Anna Karina yn y brif ran yn llwyddiant gyda’r cynulleidfaoedd a’r beirniaid.
Roedd Anna Karina hefyd yn chwarae un o’r prif rannau yn Bande à part (Band of Outsiders - 1964) Pierrot le Fou (1965), ac Alphaville (1966).[3][4]
Ei lwyddiant masnachol mwyaf oedd Le Mépris (Contempt – 1963) gyda’r seren ddisglair Brigitte Bardot.
Yn ystod 1960au aeth ffilmiau Godard ar drywydd arbrofol a gwleidyddol. Roedd Godard yn rhan o wrthdystiadau Paris 1968 a daeth yn gefnogwr i syniadaeth gomiwnyddol radicalaidd Mao-aidd. Cyfeirir at ffilmiau o’r cyfnod 1967-1973 fel rhai années Mao (blynyddoedd Mao). Trodd ei gefn ar sinema masnachol gan gydweithio gyda grwpiau o weithredwyr goleddol i gynhyrchu ffilmiau gwleidyddol ei hun.
Dychwelodd i fyd sinema boblogaidd gyda Sauve qui peut (1979). Wrth i sinema boblogaidd droi fwyfwy at ffilmiau fformiwla saff a sicrwydd elw, roedd Godard yn dal i greu ffilmiau profoclyd yn ymdrin â themâu gwleidyddol, seicolegol a dynol. Roedd yn derbyn clod gan rhai beirniaid a dilynwyr ffilm cyfoes, ac nid oedd Godard yn poeni bod ei ffilmiau'n cael eu hystyried yn anfasnachol ac yn ‘rhy gymhleth’ ar gyfer cynulleidfa eang.
Dyfyniadau Jean-Luc Godard
golyguPrif ffilmiau Jean-Luc Godard
golygu- 1960 À bout de souffle
- 1960 Le petit Soldat
- 1961 Une femme est une femme
- 1962 Vivre sa vie. Film en douze tableaux
- 1963 Les Carabiniers
- 1963 Le Mépris
- 1964 Bande à part
- 1964 Une femme mariée
- 1965 Alphaville
- 1965 Pierrot le fou
- 1966 Masculin, féminin
- 1966 Made in U.S.A.
- 1967 Deux ou trois choses que je sais d'elle
- 1967 La Chinoise
- 1967 Week End
- 1968 Un film comme les autres
- 1968 Sympathy for the Devil
- 1969 Le Gai Savoir
- 1969 British Sounds
- 1970 Le Vent d'est
- 1971 Luttes en Italie (Lotte in Italia)
- 1971 Vladimir et Rosa
- 1972 Tout va bien
- 1974 Ici et ailleurs
- 1975 Numéro deux
- 1976 Comment ça va
- 1980 Sauve qui peut (la vie)
- 1982 Passion
- 1983 Prénom Carmen
- 1985 Je vous salue, Marie
- 1985 Détective
- 1987 King Lear
- 1987 Soigne ta droite
- 1990 Nouvelle Vague
- 1991 Allemagne année 90 neuf zéro
- 1993 Les Enfants jouent à la Russie
- 1993 Hélas pour moi
- 1994 JLG/JLG – Self-Portrait in December
- 1996 For Ever Mozart
- 2001 In Praise of Love
- 2004 Notre musique
- 2010 Film Socialisme
- 2014 Adieu au langage
- 2018 Le Livre d'image
Cyfeiriadau
golygu- ↑ Jean-Luc Godard, giant of the French new wave, dies at 91 (en) , theguardian.co.uk, 13 Medi 2022.
- ↑ 2.0 2.1 https://www.imdb.com/name/nm0000419/
- ↑ 3.0 3.1 http://www.bfi.org.uk/news-opinion/news-bfi/features/fast-track-fandom-how-get-jean-luc-godard-early-stuff
- ↑ https://www.britannica.com/biography/Jean-Luc-Godard
- ↑ 5.0 5.1 5.2 https://en.wikiquote.org/wiki/Jean-Luc_Godard