Awdures o'r Almaen yw Jenny Erpenbeck (ganwyd 12 Mawrth 1967) sy'n cael ei hystyried yn nodigedig am ei gwaith fel cyfarwyddwr theatr ac opera ac fel awdur. Enillodd y Wobr Annibynnol am Ffuglen Estron gan bapur newydd The Independent (Independent Foreign Fiction Prize).[1]

Jenny Erpenbeck
Ganwyd12 Mawrth 1967 Edit this on Wikidata
Dwyrain Berlin Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Yr Almaen Yr Almaen
Alma mater
  • Ysgol uwchradd Gerdd Hanns Eisler Edit this on Wikidata
Galwedigaethcyfarwyddwr theatr, llenor, cyfarwyddwr, nofelydd Edit this on Wikidata
Adnabyddus amWörterbuch, Gehen, ging, gegangen Edit this on Wikidata
TadJohn Erpenbeck Edit this on Wikidata
MamDoris Kilias Edit this on Wikidata
Gwobr/auGwobr Lenyddol Hasenclever Walter, Gwobr Hans Fallada, Gwobr Joseph-Breitbach, Gwobr Thomas-Valentin am Lenyddiaeth, Gwobr Lenyddol Heimito von Doderer, Athro barddoniaeth ym Mhrifysgol Bamberg, Gwobr Llenyddiaeth Ewropeaidd, Croes Urdd Teilyngdod Gweriniaeth Ffederal yr Almaen, Schubart-Literaturpreis, Usedom Literature Prize, Sylt resident writer, Stefan Heym International Award, Gwobr Ryngwladol Man Booker Edit this on Wikidata

Magwraeth

golygu

Fe'i ganed yn Nwyrain Berlin ar 12 Mawrth 1967 yn ferch y ffisegydd, yr athronydd a'r awdur John Erpenbeck a'r cyfieithydd Arabeg Doris Kilias. Ei theidiau a'i neiniau yw'r awduron Fritz Erpenbeck a Hedda Zinner. Yn Berlin, aeth i Ysgol Uwchradd Uwch, lle graddiodd ym 1985.[2][3][4][5] Yna cwblhaodd brentisiaeth dwy flynedd fel rhwymwr llyfrau cyn gweithio mewn nifer o theatrau yn creu propiau ac yn goruchwylio'r dillad theatrig.[6][7][8]

Theatr

golygu

O 1988 i 1990 bu Erpenbeck yn astudio theatr ym Mhrifysgol Humboldt yn Berlin. Yn 1990 newidiodd ei hastudiaethau i Gyfarwyddwr Theatr Gerdd (yn astudio gyda Ruth Berghaus, Heiner Müller a Peter Konwitschny, ymhlith eraill) ym Mhrifysgol Cerddoriaeth Hanns Eisler. Ar ôl cwblhau ei hastudiaethau'n llwyddiannus yn 1994 (gyda chynhyrchiad o opera Hwngaraidd gan Béla Bartók, A kékszakállú herceg vára yn ei heglwys leol ac yn theatr y Kunsthaus Tacheles, treuliodd amser fel cyfarwyddwr cynorthwyol yn y tŷ opera yn Graz. Yn 1997 cynhyrchodd Erwartung gan Schoenberg, a A kékszakállú herceg vára elwaith, a premiere-byd o'i gwaith hi ei hun Saith Bywyd Cath. Acis and Galatea (George Frideric Handel) a Zaide (Wolfgang Amadeus Mozart). [9][10][11][12]

Ymhlith y gwaith pwysig a nodedig arall yr ysgrifennodd y mae: Wörterbuch, Gehen, ging a gegangen.

Aelodaeth

golygu

Bu'n aelod o Academi Iaith a Barddoniaeth Almaeneg, Academi y Gwyddorau a'r Llenyddiaeth am rai blynyddoedd.

Anrhydeddau

golygu
  • Dros y blynyddoedd, derbyniodd nifer o anrhydeddau, gan gynnwys: Gwobr Lenyddol Hasenclever Walter (2016), Gwobr Hans Fallada (2014), Gwobr Joseph-Breitbach (2013), Gwobr Thomas-Valentin am Lenyddiaeth (2013), Gwobr Lenyddol Heimito von Doderer (2008), Athro barddoniaeth ym Mhrifysgol Bamberg (2013), Gwobr Llenyddiaeth Ewropeaidd (2015), Croes Urdd Teilyngdod Gweriniaeth Ffederal yr Almaen, Schubart-Literaturpreis (2013), Usedom Literature Prize (2019), Sylt resident writer (2006), Stefan Heym International Award (2023), Gwobr Ryngwladol Man Booker (2024)[13][14][15] .


Cyfeiriadau

golygu
  1. "Jenny Erpenbeck wins Independent foreign fiction prize". Guardian. Cyrchwyd 5 Chwefror 2019.
  2. Cyffredinol: ffeil awdurdod y BnF. dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015.
  3. Rhyw: Gemeinsame Normdatei. dyddiad cyrchiad: 3 Gorffennaf 2024.
  4. Dyddiad geni: "Jenny Erpenbeck". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Jenny Erpenbeck". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Jenny Erpenbeck". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Jenny Erpenbeck". Cyrchwyd 9 Hydref 2017.
  5. Man geni: https://idw-online.de/de/news643627.
  6. "Jenny Erpenbeck". New Books in German. Cyrchwyd 17 Ebrill 2011.
  7. "Jenny Erpenbeck: Vom Ausgelieferstein". Freiburger Nachrichten. Cyrchwyd 5 Chwefror 2019.[dolen farw]
  8. "Und immer wieder der Tod". Die Zeit. Cyrchwyd 5 Chwefror 2017.
  9. Alma mater: https://idw-online.de/de/news643627.
  10. Galwedigaeth: https://idw-online.de/de/news643627. https://idw-online.de/de/news643627. Národní autority České republiky. dyddiad cyrchiad: 15 Rhagfyr 2022.
  11. Aelodaeth: https://idw-online.de/de/news643627.
  12. Anrhydeddau: "Die Offizielle Webseiten Stadt Aachen". http://www.neumuenster.de/cms/index.php?article_id=336. "Booker Prize internacional 2024: el premio fue para la escritora alemana Jenny Erpenbeck" (yn Sbaeneg). 21 Mai 2024. Cyrchwyd 26 Mai 2024.
  13. "Die Offizielle Webseiten Stadt Aachen".
  14. http://www.neumuenster.de/cms/index.php?article_id=336.
  15. "Booker Prize internacional 2024: el premio fue para la escritora alemana Jenny Erpenbeck" (yn Sbaeneg). 21 Mai 2024. Cyrchwyd 26 Mai 2024.