Lewis Davies (Lewis Glyn Cynon)

Rhybudd: Ni ddylid cymysgu Lewis Davies y Cymer a Lewis Davies ('Lewis/Lewys Glyn Cynon'; 1866-1953) o Ynysowen (Merthyr Vale).

Lewis Davies
Ganwyd	18 Mai 1863  Hirwaun
Bu farw	18 Mai 1951  Cymru
Dinasyddiaeth	Cymru
Galwedigaeth	awdur plant

Awdur llyfrau Cymraeg i blant o Forgannwg oedd Lewis Davies (18 Mai 1863 – 18 Mai 1951), a elwir fel arfer yn 'Lewis Davies y Cymer'.

Bywyd a gwaith llenyddol

Ganed Lewis Davies ar yr Hirwaun, ger Aberdâr yn 1863. Roedd yn athro ysgol yn Y Cymer am ran haelaeth ei yrfa ond dechreuodd fel gwas fferm a gweithiodd am gyfnod yng ngwaith haearn Crawshay yn yr Hirwaun hefyd.

Ysgrifennodd bedair nofel i blant. Lleolir y nofelau antur hyn yn ardal lofaol De Cymru ac fe'u nodweddir gan y darlun cofiadwy a geir ynddynt o fywyd y glowyr yno ar droad y 19g. Defnyddia'r awdur dafodiaith y Cymoedd ac mae hynny'n ychwanegu at ddiddordeb ei waith. Ef yw awdur Bargodion Hanes hefyd, cyfrol o straeon rhamantaidd am ddigwyddiadau yn hanes Cymru.

Ei fab, Gwyn Lewis Davies ('Ap Lewsyn')', oedd croeseiriwr Y Dinesydd am 17 mlynedd, hyd 1997. Mae rhai o bapurau Gwyn Lewis Davies a'i dad yng Nghasgliadau Arbennig ac Archifau Llyfrgell Prifysgol Caerdydd.

Llyfryddiaeth

Nofelau plant

• Lewsyn yr Heliwr (1922)
• Daff Owen (1924)
• Wat Emwnt (1928)
• Y Geilwad Bach (1929)

Straeon

• Bargodion Hanes (1924)
• Ystorïau Siluria

Ffeithiol

Cambridge County Geographies-Radnoshire

Gweler hefyd

• Rhestr llenorion plant Cymraeg

Ffynhonnell

• Mairwen a Gwynn Jones, 'Lewis Davies (Y Cymmer)', Dewiniaid Difyr (Gwasg Gomer, 1983), tt. 129-31.