Ligue 1

Peidiwch â drysu'r pwnc hwn â Cynghrair Un.

Ligue 1 (Cymraeg: Cynghrair 1) yw prif adran bêl-droed Ffrainc. Mae 20 tîm yn cystadlu yn y gynghrair gyda timau yn disgyn i - ac yn esgyn o - Ligue 2. Mae'r tymor yn rhedeg rhwng Awst a Mai. Ffurfiwyd Ligue 1 ar 11 Medi 1932 o dan yr enw National cyn newid i Adran 1 wedi blwyddyn o fodolaeth. Newidiwyd enw'r gynghrair i Ligue 1 yn 2002.

Hanes

Cyn 1930 dim ond timau amatur oedd yn bodoli yn Ffrainc, ond yng Nghyngres Blynyddol Ffederasiwn Pêl-droed Ffrainc ym 1930 cafwyd pleidlais i sefydlu cynghrair genedlaethol i glybiau proffesiynol. Yr 20 clwb gwreiddiol yn y National oedd Antibes, CA Paris, Cannes, Club Français, Excelsior AC Roubaix, Fives, Hyères, Marseille, Metz, Mulhouse, Nice, Nîmes, Olympique Alès, Olympique Lillois, Racing Club de France, Red Star Olympique, Rennes, Sochaux, Sète, a SO Montpellier.

Gosodwyd yr 20 clwb mewn dwy adran o 10 tîm gyda'r tri isaf ym mhob adran yn cwympo i'r Ail Adran gyda buddugwyr y ddwy adran yn cwrdd mewn gêm i benderfynu'r pencampwyr. Cafwyd y rownd derfynol cyntaf ar 14 Mai 1933 gyda pencapwyr Grŵp A, Olympique Lillois, yn curo'r tîm orffennodd yn ail yng Ngrŵp B, Cannes, a hynny wedi i Antibes, pencampwyr Grŵp A, gael eu gwaharadd o'r gystadleuaeth oherwydd llwgrwobrwyo.

Clybiau presennol

Isod mae rhestr o glybiau fydd yn chwarae yn nhymor 2024–25.

Clwb	Dinas
Angers	Angers, Pays de la Loire
Auxerre	Auxerre, Bourgogne-Franche-Comté
Brest	Brest, Llydaw
Le Havre	Le Havre, Normandi
Lens	Lens, Hauts-de-France
Lille	Lille, Hauts-de-France
Lyon	Lyon, Auvergne-Rhône-Alpes
Marseille	Marseille, Provence-Alpes-Côte d'Azur
Monaco	Fontvieille, Monaco
Montpellier	Montpellier, Ocsitania
Naoned	Naoned, Pays de la Loire
Nice	Nice, Provence-Alpes-Côte d'Azur
Paris Saint-Germain	Paris, Île-de-France
Reims	Reims, Dwyrain Mawr
Roazhon	Roazhon, Llydaw
Saint-Étienne	Saint-Étienne, Auvergne-Rhône-Alpes
Strasbwrg	Strasbwrg, Dwyrain Mawr
Toulouse	Toulouse, Ocsitania

Pencampwyr

Safle	Clwb	Pencampwriaethau	Blwyddyn enillwyd
1	Paris Saint-Germain	11	1985-86, 1993-94, 2012-13, 2013-14, 2014-15, 2015-16, 2017-2018, 2018-2019, 2019-2020, 2021-2022, 2022-2023
2	Saint-Étienne	10	1956-57, 1963-64, 1966-67, 1967-68, 1968-69, 1969-70, 1973-74, 1974-75, 1975-76, 1980-81
3	Marseille	9	1936-37, 1947-48, 1970-71, 1971-72, 1988-89, 1989-90, 1990-91, 1991-92, 2009-10
4	Nantes	8	1964-65, 1965-66, 1972-73, 1976-77, 1979-80, 1982-83, 1994-95, 2000-01,
	AS Monaco	8	1960-61, 1962-63, 1977-78, 1981-82, 1987-88, 1996-97, 1999-2000, 2016-2017
5	Lyon	7	2001-02, 2002-03, 2003-04, 2004-05, 2005-06, 2006-07, 2007-08
6	Stade de Reims	6	1948-49, 1952-53, 1954-55, 1957-58, 1959-60, 1961-62
	Bordeaux	6	1949-50, 1983-84, 1984-85, 1986-87, 1998-99, 2008-09
7	Nice	4	1950-51, 1951-52, 1955-56, 1958-59
	Lille	4	1945-46, 1953-54, 2010-11, 2020-2021
8	Sochaux	2	1934-35, 1937-38
	Sète	2	1933-34, 1938-39
9
	Olympique Lillois	1	1932-33
	RC Paris	1	1935-36
	Roubaix-Tourcoing	1	1946-47
	Strasbourg	1	1978-79
	Auxerre	1	1995-96
	Lens	1	1997-98
	Montpellier	1	2011-12

Eginyn erthygl sydd uchod am bêl-droed. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.