Llewpart hela
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Animalia
Ffylwm: Chordata
Dosbarth: Mammalia
Urdd: Carnivora
Teulu: Felidae
Genws: Acinonyx
Rhywogaeth: A. jubatus
Enw deuenwol
Acinonyx jubatus
(Schreber, 1775)

Mae'r llewpart hela[1] (Acinonyx jubatus; Saesneg: cheetah) yn gath fawr sy'n frodorol i Affrica a de-orllewin Asia (sydd wedi'i chyfyngu heddiw i ganol Iran). Dyma'r anifail tir cyflymaf, sy'n gallu rhedeg ar 80 i 98 km/h (50 i 61 mya), ac felly mae wedi datblygu addasiadau arbenigol ar gyfer cyflymder, gan gynnwys maint ysgafn, coesau hir a thenau a chynffon hir. Yn nodweddiadol mae'n cyrraedd 67-94 cm (26-37 modfedd) wrth yr ysgwydd, ac mae hyd y pen a'r corff rhwng 1.1 a 1.5 m (3 tr 7 i mewn a 4 tr 11 i mewn). Mae oedolion yn pwyso rhwng 21 a 72 kg (46 a 159 pwys). Mae ei ben yn fach ac yn grwn, gyda thrwyn byr a rhediadau wyneb du tebyg i ddagrau. Mae'r gôt fel arfer yn frech neu'n llwydfelyn gwyn hufennog neu welw ac wedi'i gorchuddio'n bennaf â smotiau du solet wedi'u gwasgaru'n gyfartal. Mae pedwar isrywogaeth yn cael eu cydnabod.

Cyfeiriadau

golygu
  1. Geiriadur yr Academi, s.v. "Cheetah"