Prosesydd cyfrifiadur yw microbrosesydd sy'n cynnwys swyddogaethau uned brosesu canolog ar un cylched gyfannol (IC),[1] neu ar y mwyaf ychydig o gylchedau gyfannol.[2] Mae'r microbrosesydd yn gylched cyfannol ddigidol amlbwrpas, a yrrir gan gloc, yn defnyddio cofrestr, sy'n derbyn data deuol fel mewnbwn, yn prosesu hynny yn ôl y cyfarwyddiadau wedi'u gadw yn ei gof, ac yn darparu canlyniadau fel allbwn. Mae microbrosesyddion yn cynnwys rhesymeg cyfuniadol a rhesymeg dilyniannol digidol. Mae microbrosesyddion yn gweithredu ar rifau a symbolau a gynrychiolir yn y system rhifo deuaidd.

Microbrosesydd
Enghraifft o:processor type Edit this on Wikidata
Mathprocessor Edit this on Wikidata
Dyddiad darganfod1971 Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
Texas Instruments TMS1000
Intel 4004
Motorola 6800

Gwnaed gwahaniaeth sylweddol i bŵer prosesu drwy osod CPU cyfan ar un sglodyn (neu nifer fach o sglodion), gan gynyddu effeithlonrwydd. Mae proseswyr cylched gyfannol yn cael eu cynhyrchu mewn niferoedd mawr iawn drwy brosesau awtomatig, gan arwain at gost isel fesul-uned. Mae proseswyr sglodyn-sengl yn cynyddu dibynadwyedd am fod llawer llai o gysylltiadau trydanol a allai fethu. Yn gyffredinol, wrth i gynlluniau microbrosesydd wella, mae'r gost o gynhyrchu sglodion (gyda cydrannau llai o faint a adeiladwyd ar sglodion lled-ddargludyddol yr un maint) yn aros yr un fath.

Cyn bodolaeth microbrosesyddion, adeiladwyd cyfrifiaduron bach drwy ddefnyddio raciau o gylchedau bwrdd gyda llawer iawn o gylchedau cyfannol graddfa canolig a bach. Roedd microbrosesyddion yn cyfuno hyn i mewn i un neu fwy o ICau graddfa-fawr. Mae'r cynnydd parhaus mewn cymwysterau microbrosesyddion wedi disodli mathau eraill o gyfrifiaduron bron yn gyfan gwbl, gydag un neu fwy o microbrosesyddion yn cael eu defnyddio mewn popeth o'r systemau mewnblanedig lleiaf a dyfeisiau llaw i'r cyfrifiaduron prif ffrâm a'r uwchgyfrifiaduron mwyaf.

Cynhyrchu yng Nghymru

golygu

Datblygwyd a cynhyrchwyd y rhan fwyaf o ficrobrosesyddion cynnar gan gwmnïau Americanaidd fel Texas Instruments ac Intel yn y 1970au a datblygodd ardal Dyffryn Silicon yng ngogledd Califfornia o amgylch y cwmnïau cynnar. Erbyn y 1990au roedd y rhan fwyaf o waith cynhyrchu prosesyddion wedi symud i wledydd yn Asia, fel Taiwan, Tsieina, De Corea a Siapan.

Mae nifer o gwmnïau wedi cynhyrchu microbrosesyddion mewn ffatrioedd yng Nghymru.

Yn 1980 adeiladodd y cwmni Prydeinig Inmos ffatri yng Nghasnewydd i gynhyrchu sglodion RAM a microbrosesydd newydd oedd yn cael ei ddatblygu, y Transputer. Daeth Inmos yn rhan o gwmnïau eraill yn ddiweddarach a gwerthwyd y ffatri i International Rectifier. Gwerthwyd y ffatri i gwmni Neptune 6 yn 2017.[3]

Mae cwmni IQE yn cynhyrchu yn hen ffatri LG yng Nghasnewydd ac yn cynhyrchu cylchedau cyfannol cyfansawdd, bydd yn debyg o gael ei defnyddio mewn ffonau symudol Apple. [4]

Cyfeiriadau

golygu
  1. Osborne, Adam (1980). An Introduction to Microcomputers. Volume 1: Basic Concepts (arg. 2nd). Berkeley, Califfornia: Osborne-McGraw Hill. ISBN 0-931988-34-9.
  2. Krishna Kant Microprocessors And Microcontrollers: Architecture Programming And System Design, PHI Learning Pvt. Ltd., 2007 ISBN 81-203-3191-5, page 61, describing the iAPX 432.
  3. Deal struck to secure 500 hi-tech jobs in Newport , BBC Wales, 21 Medi 2017. Cyrchwyd ar 31 Awst 2018.
  4. The Welsh firm whose technology is helping to power Apple's new iPhone has just raised nearly £100m , Wales Online, 10 Tachwedd 2017. Cyrchwyd ar 31 Awst 2018.