Pendefigaeth Iwerddon
Pendefigaeth Lloegr |
Pendefigaeth yr Alban |
Pendefigaeth Iwerddon |
Pendefigaeth Prydain Fawr |
Pendefigaeth y Deyrnas Unedig |
Defnyddir y term Pendefigaeth Iwerddon ar gyfer pob pendefig a grewyd gan Frenhinau a Brenhinesau Prydain yn eu swyddogaeth fel Arglwydd neu Frenin Iwerddon. Daeth yr ymarferiad yma i ben pan grewyd Iwerddon Rydd yn 1922. Cyn 1801, roedd gan Bendefigion Iwerddon yr hawl i eistedd yn Nhŷ Cyffredin Iwerddon, ond ar ôl y Ddeddf Uno yn 1801, etholai Pendefigion Iwerddon 28 bendefigion cynyrchioli i Dŷ'r Arglwydd (gweler Rhestr Pendefigion Cynyrchioli Iwerddon).
Crewyd Pendefigion ym Mhendefigaeth Iwerddon am gryn amser ar ôl 1801 fel ffordd o greu pendefigion nad oedd â'r hawl i eistedd yn Nhŷ'r Arglwyddi, er roedd y gyntundeb Uno yn rhoi amodau arnynt: roedd yn rhaid i dri pendefigaeth dod i ben cyn gallai un newydd gael ei greu, oleiaf hyd nes oedd ond 100 Pendefig Gwyddeleg. Yr un olaf i gael ei chreu oedd ar gyfer Arglwydd Curzon yn 1898.
Rheng Pendefigaeth Iwerddon yw Dug, Ardalyddes, Iarll, Isiarll a Barwn.
Yn tabl golynol o bendefigion Iwerddon, rhestrir teitlau uwch neu chyfartal yn y Pendefigaethau eraill. Os deilir y Bendefig, bendefig ym Mhendefigaeth Lloegr, Prydain Fawr neu'r Deyrnas Unedig, ac felly'n eistedd yn Nhŷ'r Arglwyddi, rhestrir y teil is hefyd.
Dugiau ym Mhendefigaeth Iwerddon
golyguTeitl | Creadigaeth | Teitlau eraill |
---|---|---|
Dug Leinster | 1766 | Isiarll Leinster ym Mhendefigaeth Prydain Fawr;
Arglwydd Kildare ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig |
Dug Abercorn | 1868 | Iarll Abercorn ym Mhendefigaeth yr Alban;
Ardalydd Abercorn ym Mhendefigaeth Prydain Fawr. |
Ardalyddwyr ym Mhendefigaeth Iwerddon
golyguTeitl | Creadigaeth | Teitlau eraill |
---|---|---|
Ardalydd Waterford | 1789 | Arglwydd Tyrone ym Mhendefigaeth Prydain Fawr |
Ardalydd Downshire | 1789 | Iarll Hillsborough ym Mhendefigaeth Prydain Fawr |
Ardalydd Donegall | 1791 | Arglwydd Fisherwick ym Mhendefigaeth Prydain Fawr |
Ardalydd Headfort | 1800 | Arglwydd Kenlis ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig |
Ardalydd Sligo | 1800 | Arglwydd Mont Eagle ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig |
Ardalydd Ely | 1801 | Arglwydd Loftus ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig |
Ardalydd Conyngham | 1816 | Arglwydd Minster ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig |
Ardalydd Londonderry | 1816 | Iarll Vane ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig |
Ieirll ym Mhendefigaeth Iwerddon
golyguIsieirll ym Mhendefigaeth Iwerddon
golyguBarwniaid ym Mhendefigaeth Iwerddon
golyguNodir y gellir barwniaeth yn Iwerddon hefyd gyfeirio tuag at rhaniad gwleidyddol darfodedig siroedd. Does dim cysylltiad rhwng y barwniaeth hyn a barwn bonheddig.