Pendefigaeth yr Alban

Rhaniadau'r Bendefigaeth
  Pendefigaeth Lloegr
  Pendefigaeth yr Alban
  Pendefigaeth Iwerddon
  Pendefigaeth Prydain Fawr
  Pendefigaeth y Deyrnas Unedig

Mae Pendefigaeth yr Alban yn rhan o Bendefigaeth Prydain, ar gyfer y Pendefigion a grewyd yn Nheyrnas yr Alban cyn 1707. Gyda Deddfau Uno 1707, cyfunwyd teyrnasoedd yr Alban a Lloegr i greu Teyrnas Prydain Fawr, a chrewyd Pendefigaeth newydd Prydain Fawr, a daeth Pendefigion newydd yn rhan o'r Bendefigaeth honno.

Wedi'r Uno, etholodd Pendefigion yr Alban 16 o'u plith i'w cynrychioli yn Nhŷ'r Arglwyddi. Rhoddodd Deddf Pendefigaethau 1963 yr hawl i bob Pendefig yr Alban eistedd yn Nhŷ'r Arglwyddi, hawl a gollwyd ynghyd â'r pendefigaethau etifeddol gyda Deddf Tŷ'r Arglwyddi 1999. Yn wahanol i bendefigaethau eraill, gall pendefigaeth Albaneg ei gario 'mlaen drwy'r linell benywaidd, a phan dim ond merched sydd i'w cael, caiff y teitl ei etifeddu gan y ferch hynaf yn hytrach na mynd i'r oediad.

Rheng Pendefigaeth yr Alban yw Dug, Ardalydd, Iarll, Isiarll, ac Arglwydd y Senedd. Mae gan Bendefigion yr Alban yr hawl i eistedd yn Senedd yr Alban. Mae'r teitl Barwn yn is i lawr y rheng nac Arglwyddi'r Senedd, ond, er eu bod yn deitlau bonheddig, ni ystyrir hwy fel arfer yn deitlau pendefig.

Yn tabl canlynol o bendefigion yr Alban, rhestrir teitlau uwch neu chyfartal yn y Pendefigaethau eraill. Os deilir y Bendefig, bendefig ym Mhendefigaeth Lloegr, Prydain Fawr neu'r Deyrnas Unedig, ac felly'n eistedd yn Nhŷ'r Arglwyddi, rhestrir y teitl is hefyd. Dangosir deiliaid sawl Pendefigaeth Albaneg o dan y Bendefig uwch yn unig.

Dugiau ym Mhendefigaeth yr Alban golygu

Teitl Creadigaeth Teitlau eraill
Dug Rothesay 1398 Dug Cernyw ym Mhendefigaeth Lloegr
Dug Hamilton 1643 Dug Brandon ym Mhendefigaeth Prydain Fawr
Dug Buccleuch a Queensberry 1663; 1684 Iarll Doncaster ym Mhendefigaeth Lloegr
Dug Lennox 1581 Dug Richmond ym Mhendefigaeth Lloegr;
Dug Gordon ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Dug Argyll 1701 Dug Argyll ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Dug Atholl 1703 Arglwydd Percy ym Mhendefigaeth Prydain Fawr
Dug Montrose 1707 Iarll Graham ym Mhendefigaeth Prydain Fawr
Dug Roxburghe 1707 Iarll Innes ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig

Ardalyddion ym Mhendefigaeth yr Alban golygu

Teitl Creadigaeth Teitlau eraill
Ardalydd o Huntly 1599 Arglwydd Meldrum o Morvern ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Ardalydd o Queensberry 1682  
Ardalydd o Tweeddale 1694 Arglwydd Tweeddale o Yester ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Ardalydd o Lothian 1701 Arglwydd Ker o Kersehugh ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig

Iarlls a Iarllesau ym Mhendefigaeth yr Alban golygu

Teitl Creadigaeth Teitlau eraill
Iarll Crawford a Balcarres 1398; 1651 Arglwydd Wigan o Haig Hall ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Ormonde 1445; 1651  
Iarll Erroll 1452  
Iarlles Mar 1404  
Iarlles Sutherland 1230  
Iarll Rothes 1457  
Iarll Morton 1458  
Iarll Buchan 1469 Arglwydd Erskine o Gastell Restormel ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Eglinton 1507 Iarll Winton ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Cassilis 1509 Ardalydd o Ailsa ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Caithness 1455  
Iarll Mar a Kellie 1565; 1619 Arglwydd Erskine o Alloa Tower for Life ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Moray 1562 Arglwydd Stuart o Gastell Stuart ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Home 1605 Arglwydd Douglas o Douglas ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Perth 1605  
Iarll Abercorn 1606 Dug Abercorn ym Mhendefigaeth Ireland;
Ardalydd o Abercorn ym Mhendefigaeth Prydain Fawr
Iarll Strathmore a Kinghorne 1606 Iarll Strathmore a Kinghorne ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Haddington 1619  
Iarll Galloway 1623 Arglwydd Stewart o Garlies ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Lauderdale 1624  
Iarll Lindsay 1633  
Iarll Loudoun 1633  
Iarll Kinnoull 1633 Arglwydd Hay o Pedwardine ym Mhendefigaeth Prydain Fawr
Iarll Dumfries a Bute 1633; 1703 Ardalydd o Bute ym Mendefigaeth Prydain Fawr
Iarll Elgin a Kincardine 1633; 1647 Arglwydd Elgin o Elgin ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Southesk 1633 Dug Fife ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Wemyss a March 1633; 1697 Arglwydd Wemyss o Wemyss ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Dalhousie 1633 Arglwydd Ramsay ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Airlie 1639  
Iarll Leven a Melville 1641; 1690  
Iarlles Dysart 1643  
Iarll Selkirk 1646  
Iarll Northesk 1647  
Iarll Dundee 1660  
Iarll Newburgh 1660  
Iarll Forfar 1661  
Iarll Annandale a Hartfell 1662  
Iarll Dundonald 1669  
Iarll Kintore 1677 Isiarll Stonehaven o Ury ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Aberdeen 1682 Ardalydd o Aberdeen a Temair ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Dunmore 1686 Arglwydd Dunmore ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Orkney 1696  
Iarll Seafield 1701  
Iarll Stair 1703 Arglwydd Oxenfoord o Cousland ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Rosebery 1703 Iarll Midlothian ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Glasgow 1703 Arglwydd Fairlie ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Hopetoun 1703 Ardalydd o Linlithgow ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Iarll Lerwick 1733;2007 Ddim yn aelod o Bendefigaeth y Deyrnas Unedig. Deilir y teitl Albaneg ar y funud gan y Gwir Fonheddig George Sneddon

Is-ieirll ym Mhendefigaeth yr Alban golygu

Teitl Creadigaeth Teitlau eraill
Isiarll (of) Falkland 1620  
Isiarll (of) Stormont 1621 Iarll Mansfield ym Mhendefigaeth Prydain Fawr
Isiarll Arbuthnott 1641  
Isiarll Oxfuird 1651  

Arglwyddi'r Senedd ac Arglwyddesau ym Mhendefigaeth yr Alban golygu

Teitl Creadigaeth Teitlau eraill
Arglwydd Forbes 1442  
Arglwydd Gray 1445  
Lady Saltoun 1445  
Arglwydd Sinclair 1449  
Arglwydd Borthwick 1452  
Arglwydd Cathcart 1452 Iarll Cathcart ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Arglwydd Lovat 1464 Arglwydd Lovat ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Arglwydd Sempill 1488  
Lady Herries 1490  
Arglwydd Elphinstone 1510 Arglwydd Elphinstone ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Arglwydd Torphichen 1564  
Lady Kinloss 1602  
Arglwydd Colville o Culross 1604 Isiarll Colville o Culross ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Arglwydd Balfour o Burleigh 1607  
Arglwydd Dingwall 1609 Arglwydd Lucas o Crudwell ym Mhendefigaeth Lloegr
Arglwydd Napier o Merchistoun 1627 Arglwydd Ettrick ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Arglwydd Fairfax o Cameron 1627  
Arglwydd Reay 1628  
Arglwydd Forrester 1633 Iarll Verulam ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Arglwydd Elibank 1643  
Arglwydd Belhaven a Stenton 1647  
Arglwydd Rollo 1651 Arglwydd Dunning ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Arglwydd Ruthven o Freeland 1651 Iarll Carlisle ym Mhendefigaeth Lloegr
Arglwydd Nairne 1681 Isiarll Merswy ym Mhendefigaeth y Deyrnas Unedig
Arglwydd Polwarth 1690