Pont y Cymry

Pont garreg fwaog sy'n croesi Afon Hafren yn nhref Amwythig, Gorllewin Canolbarth Lloegr, yw Pont y Cymry. Mae'n cysylltu maestref Frankwell â chanol y dref. Mae'n adeilad rhestredig Gradd II*.

Pont y Cymry

Math	pont garreg fwaog, pont ffordd
Daearyddiaeth
Sir	Amwythig
Gwlad	Lloegr
Cyfesurynnau	52.7102°N 2.75809°W
Cod OS	SJ4888012771
Statws treftadaeth	adeilad rhestredig Gradd II*
Manylion
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Cynlluniwyd ac adeiladwyd y bont o 1793 hyd 1795 gan John Tilley a John Carline (yr oedd ei dad o'r un enw yn saer maen ar Bont y Saeson). Nhw hefyd a adeiladodd pont Montford Bridge i Thomas Telford. Disodlodd Pont y Cymry bont ganoloesol o'r enw Pont Sant George.

Mae pedwar o'r bwâu yn rhychwantu 43 troedfedd 4 modfedd, ac mae'r pumed bwa a'r bwa canolog yn rhychwantu 46 troedfedd 2 fodfedd. Mae'r bont yn 30 troedfedd o led, ac wedi'i hadeiladu o dywodfaen Grinshill. Mae'n 266 troedfedd o hyd. Fe'i cwblhawyd yn 1795 ar gost o £8,000.

Ar ei phen deheuol, ar y gyffordd â Victoria Avenue, mae'r geiriau "Commit No Nuisance" wedi ei naddu i garreg un o'r parapetau. Mae hyn yn waharddiad hynafol rhag pasio dŵr yn gyhoeddus.

Llenyddiaeth

• Blackwall, Anthony, Historic Bridges of Shropshire (Shropshire Libraries, 1985)
• Cragg, R., Civil Engineering Heritage: Wales & West Central England (Thomas Telford Publishing, 2/1997)

Oriel

• 
  Pont y Cymry a'r afon ar orlifo.
• 
  Golygfa arall, gyda phompren Frankwell yn y blaendir, ac uchder arferol i lif yr afon.
• 
  Pont y Cymry o bompren Frankwell
• 
  Ochr orllewinol y bont gyda Victoria Quay ar ochr draw'r afon
• 
  Ochr ddwyreiniol
• 
  Yr arwydd 'Commit No Nuisance'.
• 
  Golwg o'r bont o'r de ger Mardol Quay ym Mehefin 2021. Noder yr arwyddion dros dro yn annog cerddwyr i gadw i'r chwith i sicrhau ymbellhau cymdeithasol yn ystod pandemig COVID-19.