Pont garreg fwaog sy'n croesi Afon Hafren yn nhref Amwythig, Gorllewin Canolbarth Lloegr, yw Pont y Cymry. Mae'n cysylltu maestref Frankwell â chanol y dref. Mae'n adeilad rhestredig Gradd II*.[1]

Pont y Cymry
Mathpont garreg fwaog, pont ffordd Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirAmwythig Edit this on Wikidata
GwladBaner Lloegr Lloegr
Cyfesurynnau52.7102°N 2.75809°W Edit this on Wikidata
Cod OSSJ4888012771 Edit this on Wikidata
Map
Statws treftadaethadeilad rhestredig Gradd II* Edit this on Wikidata
Manylion

Cynlluniwyd ac adeiladwyd y bont o 1793 hyd 1795 gan John Tilley a John Carline (yr oedd ei dad o'r un enw yn saer maen ar Bont y Saeson). Nhw hefyd a adeiladodd pont Montford Bridge i Thomas Telford. Disodlodd Pont y Cymry bont ganoloesol o'r enw Pont Sant George.

Mae pedwar o'r bwâu yn rhychwantu 43 troedfedd 4 modfedd, ac mae'r pumed bwa a'r bwa canolog yn rhychwantu 46 troedfedd 2 fodfedd. Mae'r bont yn 30 troedfedd o led, ac wedi'i hadeiladu o dywodfaen Grinshill. Mae'n 266 troedfedd o hyd. Fe'i cwblhawyd yn 1795 ar gost o £8,000.

Ar ei phen deheuol, ar y gyffordd â Victoria Avenue, mae'r geiriau "Commit No Nuisance" wedi ei naddu i garreg un o'r parapetau. Mae hyn yn waharddiad hynafol rhag pasio dŵr yn gyhoeddus.

Cyfeiriadau

golygu
  1. "Welsh Bridge" (yn Saesneg). Historic England. Cyrchwyd 30 Gorffennaf 2023.

Llenyddiaeth

golygu
  • Blackwall, Anthony, Historic Bridges of Shropshire (Shropshire Libraries, 1985)
  • Cragg, R., Civil Engineering Heritage: Wales & West Central England (Thomas Telford Publishing, 2/1997)