Sukarno
Sukarno, weithiau Achmed Sukarno (6 Mehefin, 1901 – 21 Mehefin, 1970) oedd Arlywydd cyntaf Indonesia. Yn yr hen orgraff, sillefid ei enw fel Soekarno. Fel llawer o drigolion ynys Jawa, dim ond un enw oedd ganddo.
| Sukarno | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | Kusno Sosrodihardjo  6 Mehefin 1901 Surabaya |
| Bu farw | 21 Mehefin 1970 Jakarta |
| Dinasyddiaeth | Indonesia, India Dwyreiniol yr Iseldiroedd |
| Alma mater |
|
| Galwedigaeth | gwleidydd, casglwr celf |
| Swydd | Arlywydd Indonesia, Prif Weinidog Indonesia |
| Taldra | 172 centimetr |
| Plaid Wleidyddol | Indonesian National Party |
| Tad | Soekemi Sosrodihardjo |
| Mam | Ida Ayu Nyoman Rai |
| Priod | Siti Oetari, Inggit Garnasih, Fatmawati, Hartini, Kartini Manoppo, Dewi Sukarno, Haryati, Yurike Sanger, Heldy Djafar, Amelia de la Rama |
| Plant | Guntur Soekarnoputra, Megawati Sukarnoputri, Taufan Sukarnoputra, Sukmawati Soekarnoputri, Guruh Sukarnoputra, Rachmawati Sukarnoputri, Bayu Sukarnoputra, Totok Suryawan, Kartika Sari Dewi Soekarno, Ayu Gembirowati |
| Gwobr/au | Urdd Lenin, Arwyr Genedlaethol Indonesia, Gwobr Heddwch Lennin, Uwch Groes Urdd y Condor o'r Andes, Urdd Georgi Dimitrov, Doethor Anrhydeddus Prifysgol Sofia, Uwch Groes Dosbarth Arbennig Urdd Teilyngdod Gweriniaeth Ffederal yr Almaen, Grand Cross of the Order of Chula Chom Klao |
| llofnod | |
 | |
Daeth Sukarno yn amlwg yn y mudiad cenedlaethol oedd yn ymgyrchu am annibyniaeth Indonesia, oedd bryd hynny dan reolaeth yr Iseldiroedd. Yn ystod yr Ail Ryfel Byd meddiannwyd ynysoedd Indonesia gan Japan. Ar ddiwedd y rhyfel yn Awst 1945, cyhoeddodd y cenedlaetholwyr Indonesaidd, dan arweiniad Sukarno, wladwriaeth annibynnol. Ceisiodd yr Iseldiroedd ad-ennill grym, ond wedi cryn dipyn o ymladd gorfodwyd hwy i gydnabod annibyniaeth Indonesia yn Rhagfyr 1949.
Daeth Sukarno yn Arlywydd ar 18 Awst, 1945, a bu yn y swydd nes iddo orfod ymddiswyddo ar 12 Mawrth, 1967. Gwanychwyd ei safle yn ddirfawr gan ddigwyddiadau 30 Medi 1965, pan laddwyd chwech cadfridog yn yr hyn a hawlid oedd yn ymgais gan Blaid Gomiwnyddol Indonesia (PKI) i gipio grym. Ymatebodd y fyddin, dan arweiniad y cadfridog Suharto, trwy ladd miloedd lawer o gomiwnyddion ac eraill y dywedid eu bod mewn cydymdeimlad â hwy. Credir i rhwng 500,000 a miliwn o bobl gael eu lladd. O hynny ymlaen, er i Sukarno barhau fel Arlywydd yn ffurfiol am gyfnod, Suharto oedd a'r grym mewn gwirionedd.
Yn ddiweddarach, daeth merch Sukarno, Megawati Sukarnoputri, yn bumed arlywydd Indonesia rhwng 2001 a 2004.
| Arlywyddion Indonesia Sukarno |
Olynydd : Suharto |