Tom Macdonald

Newyddiadurwr a nofelydd Cymreig oedd Tom Macdonald (2 Tachwedd 1900 – 9 Chwefror 1980). Roedd yn frodor o Geredigion.

Tom Macdonald
Ganwyd	2 Tachwedd 1900  Llandre
Bu farw	9 Chwefror 1980  Capel Bangor
Dinasyddiaeth	Cymru
Alma mater	Ysgol Ardwyn
Galwedigaeth	newyddiadurwr, nofelydd

Bywgraffiad

Daeth ei dad, a oedd yn dincer o dras Wyddelig, i ymgartefi yn Llanfihangel Genau'r Glyn (Llandre), a treuliodd Tom ei blentyndod cynnar yma cyn i’r teulu synud i Ben-y-Garn ac wedyn i Bow Street.

Addysgwyd ef yng Ngoleg y Brifysgol, Aberystwyth, cyn iddo ddechrau ar yrfa fel newyddiadurwr a golygydd papur newydd am ddeugain mlynedd yn Lloegr, Tsieina, Awstralia a De Affrica. Dychwelydodd i Gymru ym 1965 i ymddeol.

Gwaith llenyddol

Cyhoeddodd chwe nofel yn Saesneg wedi eu lleoli yng Nghymru - Gareth the Ploughman (1939); (a gyfieithwyd i’r Gymraeg gan Nansi Griffiths fel Croesi’r Bryniau (1981); The Peak (1941), Gate of Gold (1946); The Black Rabbit (1948), How Soon Hath Time (1950); a The Song of the Valley (1951).

Hefyd ysgrifennodd ddwy nofel Gymraeg Y Nos Na Fu (1974) a Gwanwyn Serch (1982), a gyhoeddwyd ar ôl iddo farw, a chyfrol o atgofion o dan y teil Y Tincer Tlawd (1971), a oedd yn gyfieithiad o The White Lanes of Summer (1975). Mae hon yn gyfrol o atgofion am ei blentyndod yn Llanfihangel Genau'r Glyn, Pen-y-Garn a Bow Street yn ystod y blynyddoedd cyn y Rhyfel Byd Cyntaf (1914-1918).

Llyfryddiaeth

MacDonald, Tom (1975). The White Lanes of Summer. Macmillan, London. ISBN 0333-17975-7

Dolen allanol

• Disgrifiad o bapurau Tom Macdonald yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru ar wefan Rhydwaith Archifau Cymru