Enw ar unrhyw un o'r sawl rhywogaeth o fwnci yn y genws Cacajao yw wacari (ffurfiau lluosog: wacarïod, wacarïaid).[1] Mae'r genws yn cynnwys pedair rhywogaeth: y wacari moel neu goch (sy'n cynnwys pedair is-rywogaeth), y wacari eurgefn neu benddu, wacari Aracá, a wacari Neblina. Mae'r genws Cacajao yn perthyn i Pitheciidae, un o'r pum teulu o fwncïod y Byd Newydd, teulu sydd hefyd yn cynnwys y titïod a'r sacïod.

Wacari
Wacari mewn cyrchfan coedwig ym Manaus, Brasil.
Enghraifft o'r canlynoltacson Edit this on Wikidata
Safle tacsongenws Edit this on Wikidata
Rhiant dacsonPitheciinae Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Rhywogaethau

golygu

Cydnabyddir pedair rhywogaeth yn y genws hwn:[2][3]

  • Genws Cacajao
    • Wacari moel neu wacari coch, Cacajao calvus
      • Cacajao calvus calvus
      • Cacajao calvus ucayalii
      • Cacajao calvus rubicundus
      • Cacajao calvus novaesi
  • Grŵp y rhywogaethau penddu:
    • Wacari eurgefn neu wacari penddu, Cacajao melanocephalus
    • Wacari Aracá, Cacajao ayresi*
    • Wacari Neblina, Cacajao hosomi*

Yn 2014 cynigwyd tacsonomeg arall gan Ferrari et al. ar gyfer y grŵp penddu, sy'n ystyried wacari Aracá yn is-rywogaeth i'r wacari eurgefn, ac hefyd yn cydnabod Cacajao ouakary fel rhywogaeth ar wahân. Ni dderbynir yr adolygiad hwn gan bawb, ac yn ôl y consensws ar hyn o bryd mae C. ouakary yn gyfystyr â C. melanocephalus..[4][5][6]

Cyfeiriadau

golygu
  1. Geiriadur yr Academi, "uacari".
  2. Nodyn:MSW3 Primates
  3. Boubli, J. P.; M. N. F. da Silva; M. V. Amado; T. Hrbek; F. B. Pontual; I. P. Farias (2008). "A taxonomic reassessment of black uakari monkeys, Cacajao melanocephalus group, Humboldt (1811), with the description of two new species". International Journal of Primatology 29: 723–749. doi:10.1007/s10764-008-9248-7. http://www.evoamazon.net/Legal_papers/Boubli%202008.pdf.
  4. Ferrari, Stephen F.; Guedes, Patricia G.; Figueriredo-Ready, Wilsea M.B.; Barnett, Adrian A. (2014). "Reconsidering the taxonomy of the Black-Faced Uacaris, Cacajao melanocephalus group (Mammalia: Pitheciidae), from the northern Amazon Basin". Zootaxa 3866 (3): 353–370. doi:10.11646/zootaxa.3866.3.3. PMID 25283664.
  5. "Cacajao". ASM Mammal Diversity Database. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2017-05-26. Cyrchwyd 2019-07-24.
  6. "Cacajao". ITIS. Cyrchwyd 2 September 2022.