Académie française

Sefydliad dysgedig digymar yw'r Académie française ("Academi Ffrengig"), sy'n ymwneud ag unrhyw beth i'w wneud â'r iaith Ffrangeg. Sefyldwyd yr Académie yn swyddogol ym 1635 gan Cardinal Richelieu, prif weinidog i'r Brenin Louis XIII. Atalwyd ef ym 1793 yn ystod y Chwyldro Ffrengig, ac ail-sefydlwyd ym 1803 gan Napoleon Bonaparte (mae'r Académie yn cysidro y cawsont eu gohurio, nid eu hatal, yn ystod y chwyldro. Hon yw'r hynaf o bum académie yr Institut de France.

Académie française
Enghraifft o'r canlynolcymdeithas ddysgedig, academi cenedlaethol, rheoleiddiwr iaith Edit this on Wikidata
Rhan oInstitut de France Edit this on Wikidata
Dechrau/Sefydlu29 Ionawr 1635 Edit this on Wikidata
SylfaenyddArmand-Jean du Plessis, duc de Richelieu Edit this on Wikidata
Ffurf gyfreithiolnational public establishment of an administrative nature Edit this on Wikidata
PencadlysParis Edit this on Wikidata
GwladwriaethFfrainc Edit this on Wikidata
Gwefanhttp://www.academie-francaise.fr/ Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
Adeilad L'Institut de France

Mae'r Académie yn cynnwys pedwar deg aelod, a adnabyddir fel immortels (anfarwolion). Etholir aelodau newydd gan aelodau'r Académie ei hun. Mae'r Académicians yn dal eu swydda am gydol eu hoes, ond gallent gael eu diddymu am gamymddwyn. Mae'r corff yn gyfrifol am weithredu fel y prif awdurdod ar gyfer yr iaith; a chyhoeddi geiriadur swyddogol ohoni. Ond, mae eu rheolau'n anghymellion yn unig ac nid ydynt yn cael eu gorfodi ar y cyhoedd na'r llywodraeth.

Un o brif gyfrifoldebau'r Academi yw cyhoeddi'r geiriadur mawr safonol y Dictionnaire de l'Académie française.

Aelodau

golygu
Aelodau presennol yr Académie française
Sedd Enw Etholwyd Dyddiad geni (oedran)
1 Claude Dagens 2008 (1940-05-20) 20 Mai 1940 (84 oed)
2 Dany Laferrière 2013 (1953-04-13) 13 Ebrill 1953 (71 oed)
3 Sedd wag ers marwolaeth Jean-Denis Bredin (2021)
4 Jean-Luc Marion 2008 (1946-07-03) 3 Gorffennaf 1946 (78 oed)
5 Andreï Makine 2016 (1957-09-10) 10 Medi 1957 (67 oed)
6 Christian Jambet 2024 (1949-04-23) 23 Ebrill 1949 (75 oed)
7 Jules A. Hoffmann 2012 (1941-08-02) 2 Awst 1941 (83 oed)
8 Daniel Rondeau 2019 (1948-05-07) 7 Mai 1948 (76 oed)
9 Patrick Grainville 2018 (1947-06-01) 1 Mehefin 1947 (77 oed)
10 Florence Delay 2000 (1941-05-19) 19 Mai 1941 (83 oed)
11 Gabriel de Broglie 2001 (1931-04-21) 21 Ebrill 1931 (93 oed)
12 Chantal Thomas 2021 (1945-01-20) 20 Ionawr 1945 (79 oed)
13 Maurizio Serra 2020 (1955-06-03) 3 Mehefin 1955 (69 oed)
14 Sedd wag ers marwolaeth Hélène Carrère d'Encausse (2023)
15 Frédéric Vitoux 2001 (1944-08-19) 19 Awst 1944 (80 oed)
16 Raphaël Gaillard 2024 (1976-06-01) 1 Mehefin 1976 (48 oed)
17 Érik Orsenna 1998 (1947-03-22) 22 Mawrth 1947 (77 oed)
18 Mario Vargas Llosa 2021 (1936-03-28) 28 Mawrth 1936 (88 oed)
19 Sylviane Agacinski 2023 (1945-05-04) 4 Mai 1945 (79 oed)
20 Angelo Rinaldi 2001 (1940-06-17) 17 Mehefin 1940 (84 oed)
21 Alain Finkielkraut 2014 (1949-06-30) 30 Mehefin 1949 (75 oed)
22 Sedd wag ers marwolaeth René de Obaldia (2022)
23 Pierre Rosenberg 1995 (1936-04-13) 13 Ebrill 1936 (88 oed)
24 François Sureau 2020 (1957-09-19) 19 Medi 1957 (67 oed)
25 Dominique Fernandez 2007 (1929-08-25) 25 Awst 1929 (95 oed)
26 Jean-Marie Rouart 1997 (1943-04-08) 8 Ebrill 1943 (81 oed)
27 Pierre Nora 2001 (1931-11-17) 17 Tachwedd 1931 (92 oed)
28 Jean-Christophe Rufin 2008 (1952-06-28) 28 Mehefin 1952 (72 oed)
29 Amin Maalouf 2011 (1949-02-25) 25 Chwefror 1949 (75 oed)
30 Danièle Sallenave 2011 (1940-10-28) 28 Hydref 1940 (83 oed)
31 Michael Edwards 2013 (1938-04-29) 29 Ebrill 1938 (86 oed)
32 Pascal Ory 2021 (1948-07-31) 31 Gorffennaf 1948 (76 oed)
33 Dominique Bona 2013 (1953-07-29) 29 Gorffennaf 1953 (71 oed)
34 François Cheng 2002 (1929-08-30) 30 Awst 1929 (95 oed)
35 Antoine Compagnon 2022 (1950-07-20) 20 Gorffennaf 1950 (74 oed)
36 Barbara Cassin 2018 (1947-10-24) 24 Hydref 1947 (76 oed)
37 Michel Zink 2017 (1945-05-05) 5 Mai 1945 (79 oed)
38 Marc Lambron 2014 (1957-02-04) 4 Chwefror 1957 (67 oed)
39 Jean Clair 2008 (1940-10-20) 20 Hydref 1940 (84 oed)
40 Xavier Darcos 2013 (1947-07-14) 14 Gorffennaf 1947 (77 oed)

Dolenni allanol

golygu