Académie française

Sefydliad dysgedig digymar yw'r Académie française ("Academi Ffrengig"), sy'n ymwneud ag unrhyw beth i'w wneud â'r iaith Ffrangeg. Sefyldwyd yr Académie yn swyddogol ym 1635 gan Cardinal Richelieu, prif weinidog i'r Brenin Louis XIII. Atalwyd ef ym 1793 yn ystod y Chwyldro Ffrengig, ac ail-sefydlwyd ym 1803 gan Napoleon Bonaparte (mae'r Académie yn cysidro y cawsont eu gohurio, nid eu hatal, yn ystod y chwyldro. Hon yw'r hynaf o bum académie yr Institut de France.

Data cyffredinol
Enghraifft o'r canlynol	cymdeithas ddysgedig, academi cenedlaethol, rheoleiddiwr iaith
Rhan o	Institut de France
Iaith	Ffrangeg
Dechrau/Sefydlu	29 Ionawr 1635
Sylfaenydd	Armand-Jean du Plessis, duc de Richelieu
Ffurf gyfreithiol	national public establishment of an administrative nature
Pencadlys	Paris
Gwladwriaeth	Ffrainc
Gwefan	https://www.academie-francaise.fr
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Adeilad L'Institut de France

Mae'r Académie yn cynnwys pedwar deg aelod, a adnabyddir fel immortels (anfarwolion). Etholir aelodau newydd gan aelodau'r Académie ei hun. Mae'r Académicians yn dal eu swydda am gydol eu hoes, ond gallent gael eu diddymu am gamymddwyn. Mae'r corff yn gyfrifol am weithredu fel y prif awdurdod ar gyfer yr iaith; a chyhoeddi geiriadur swyddogol ohoni. Ond, mae eu rheolau'n anghymellion yn unig ac nid ydynt yn cael eu gorfodi ar y cyhoedd na'r llywodraeth.

Un o brif gyfrifoldebau'r Academi yw cyhoeddi'r geiriadur mawr safonol y Dictionnaire de l'Académie française.

Aelodau presennol

Rhestrir aelodau'r Académie française yn ôl rhifau eu sedd:

Sedd Enw Etholwyd 1 Claude Dagens 2008 2 Hector Bianciotti 1996 3 Jean-Denis Bredin 1989 4 Jean-Luc Marion 2008 5 Assia Djebar 2005 6 Marc Fumaroli 1995 7 Jacqueline de Romilly 1988 8 Michel Déon 1978 9 Alain Decaux 1979 10 Florence Delay 2000 11 Gabriel de Broglie 2001 12 Jean d'Ormesson 1973 13 Simone Veil 2008 14 Hélène Carrère d'Encausse 1990 15 Frédéric Vitoux 2001 16 Valéry Giscard d'Estaing 2003 17 Érik Orsenna 1998 18 Michel Serres 1990 19 Jean-Loup Dabadie 2008 20 Angelo Rinaldi 2001

Sedd Enw Etholwyd 21 Félicien Marceau 1975 22 René de Obaldia 1999 23 Pierre Rosenberg 1995 24 Max Gallo 2007 25 Dominique Fernandez 2007 26 Jean-Marie Rouart 1997 27 Pierre Nora 2001 28 Jean-Christophe Rufin 2008 29 Claude Lévi-Strauss 1973 30 gwag (Maurice Druon bu farw 14 Ebrill 2009) 1966 31 Jean Dutourd 1978 32 François Weyergans - 33 Michel Mohrt 1985 34 François Cheng 2002 35 Yves Pouliquen 2001 36 Philippe Beaussant 2007 37 René Girard 2005 38 François Jacob 1996 39 Jean Clair 2008 40 Pierre-Jean Rémy 1988

Nodiadau

Ffynonellau

• Vincent, Leon H. (1901). The French Academy. Boston: Houghton Mifflin.

Dolenni allanol

• (Ffrangeg) Gwefan swyddogol
• (Saesneg) L'Académie française Archifwyd 2001-04-19 yn y Peiriant Wayback., Scholarly Societies.
• (Saesneg) The French Academy, Jean le Bars, The Catholic Encyclopedia Cyfrol I, Efrog Newydd: Robert Appleton Company, 1907.