Afon Neva
Afon fer yng ngogledd-ddwyrain Rwsia sy'n cysylltu Llyn Ladoga â Gwlff y Ffindir a Môr y Baltig yw Afon Neva (Rwsieg Невá / Neva). Mae'n llifo allan o Lyn Ladoga ger Shlisselburg, gan lifo i'r de-orllewin drwy ddinas St Petersburg. Ei hyd yw 74 km. Mae 28 km ohoni yn gorwedd y tu fewn i ddinas St Petersburg. Ei lled yw 400 i 600m ar gyfartaledd, gyda lled mwyaf o 1200m yn ei haber yn St Petersburg. Ei dyfnder ar gyfartaledd yw 8 i 11m.
 | |
| Math | afon  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Rhan o'r canlynol | Unified Deep Water System of European Russia |
| Sir | Oblast Leningrad, St Petersburg |
| Gwlad |  Rwsia |
| Cyfesurynnau | 59.9567°N 31.0456°E, 59.9447°N 30.3094°E |
| Tarddiad | Llyn Ladoga |
| Aber | Neva Bay |
| Llednentydd | Afon Mga, Afon Tosna, Afon Izhora, Afon Slavyanka, Afon Okhta, Afon Moyka, Afon Dubrovka, Duderhof Channel, Kronverksky Strait, Moyka, Murzinka, Svyatka, Spartak, Chyornaya Rechka, Utka, Chyornaya |
| Dalgylch | 281,000 cilometr sgwâr |
| Hyd | 74 cilometr |
| Arllwysiad | 2,500 metr ciwbic yr eiliad |
| Llynnoedd | Llyn Ladoga |
 | |
Mae'r cyfeirad cyntaf at yr afon yn ddyddio i 1240 a Brwydr Afon Neva, ysgarmes rhwng lluoedd Novgorod a Sweden. Bu'r Novogorodiaid yn fuddugol, ac fe gymerodd Tywysog Aleksandr, oedd yn eu harwain, y llysenw Nevsky ('o'r Neva') o ganlyniad.
Mae'r afon yn chwarae rôl amlwg mewn llawer o weithiau llenyddiaeth Rwsieg. Mae cerdd Pushkin, Medny vsadnik ('Y marchog efydd'), yn digwydd yn ystod llifogydd ar y Neva yn St Petersburg.
