Afon Zambezi
Afon fawr yn Ne Affrica yw Afon Zambezi. Hi yw'r pedwerydd afon mwyaf ar gyfandir Affrica (tua 1,347,000 km²; 520,000 milltir sgwâr). Ei hyd yw 2740 km (1700 milltir) - mwy na'r pellter rhwng Caerdydd ac Athen.
 | |
| Math | y brif ffrwd  |
|---|---|
De-Sambesi.ogg | |
| Daearyddiaeth | |
| Gwlad | Angola, Mosambic, Namibia, Sambia, Simbabwe |
| Uwch y môr | 329 metr |
| Cyfesurynnau | 11.3702°S 24.3083°E, 18.5706°S 36.4703°E |
| Aber | Cefnfor India |
| Llednentydd | Afon Kafue, Afon Luangwa, Afon Shire, Afon Cuando, Afon Manyame, Afon Luena, Afon Kabompo, Afon Luanginga, Afon Lungwebungu, Afon Gairezi, Chongwe, Sapi river, Afon Gwayi, Afon Sakeji, Revúboé River, Luia river |
| Dalgylch | 1,570,000 cilometr sgwâr |
| Hyd | 2,574 cilometr |
| Arllwysiad | 7,000 ±0.001 metr ciwbic yr eiliad |
| Llynnoedd | Cahora Bassa Reservoir, Kariba Dam |
 | |
Mae'n tarddu yng ngogledd-orllewin Sambia, ac yn llifo i'r de trwy ddwyrain Angola cyn llifo'n ôl i Sambia a rhedeg ar gwrs dwyreiniol ar hyd Llain Caprivi ar y ffin â Namibia. Mae Afon Cunado yn ymuno â hi o Namibia. Wedyn mae'n ffurfio'r ffin rhwng Sambia a Simbabwe lle ceir Rhaeadr Fictoria a Llyn Kariba a'i argae. Yna mae'n llifo i'r de-ddwyrain trwy coedwigoedd a savannah Mosambic, gan fynd trwy lyn artiffisial Argae Cahora Bassa, i aberu yng Nghefnfor India mewn delta anferth a chymhleth. Mae'r dinasoedd ar ei glannau yn cynnwys Lealui a Livingstone yn Sambia, a Zumbo, Tete, Sena a Chinde ym Mosambic.
