Jazz: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
del
Figaro-ahp (sgwrs | cyfraniadau)
Ail-lunio'r dudalen. Byddaf yn llenwi'r adrannau pan gaf amser!
Llinell 1:
[[Delwedd:Dizzy Gillespie-140912-0009-98WP.jpg|bawd|[[Dizzy Gillespie]], a'i fochau llawn gwynt, yn canu ei drwmped cam enwog.]]
Math o [[cerddoriaeth|gerddoriaeth]] yw '''jazz''' (neu weithiau yn Gymraeg '''jas''') a ffurfiodd ymysg cymunedau [[Americanwyr Affricanaidd|du]] de [[Unol Daleithiau America]] ar ddiwedd y bedwaredd ganrif ar bymtheg, yn enwedig [[New Orleans]]<ref>{{Cite web|url=https://www.nps.gov/jazz/learn/historyculture/history_early.htm|title=Jazz Origins in New Orleans - New Orleans Jazz National Historical Park (U.S. National Park Service)|website=www.nps.gov|language=en|access-date=2017-03-19}}</ref>. Roedd gwreiddiau jazz yn [[ragtime]] ac yn enwedig [[y felan|felan]]<ref>{{Cite web|url=https://www.sbg.ac.at/ges/people/wagnleitner/usa3/nov26frame.htm|title=A Map of Jazz Styles by Joachim Berendt, "The Jazz Book"|last=|first=|date=|website=www.sbg.ac.at|access-date=2017-03-19}}</ref>, math o gerddoriaeth oedd yn ei thro yn hannu o ddylanwadau brodorol [[Affrica]] a chafodd eu mewnforio i'r Unol Daleithiau drwy'r [[Masnach gaethweision yr Iwerydd|fasnach gaethweision]]. Ers y dechrau hyn mae jazz wedi parhau i blethu a mewnforio elfennau o draddodiadau cerddoriaeth Americanaidd a gwleydd eraill.<ref>Ferris, Jean (1993) ''America's Musical Landscape''. Brown and Benchmark. {{ISBN|0697125165}}. tt. 228, 233</ref>
Math o [[cerddoriaeth|gerddoriaeth]] haniaethol a gafodd ei dechrau yn [[Unol Daleithiau America]] ym mlynyddoedd cynnar yr 20g yw '''jazz''' neu yn aml yn Gymraeg '''jas'''. Cychwynodd ymhlith [[Americanwyr Duon]] yn ne'r Unol Daleithiau, yn arbennig [[New Orleans]].
Nodweddion cyffredin mewn jazz yw nodau [[swing]] a'r [[nodau'r felan|felan]], rhythmau [[poliffonig]] ac yn enwedig [[byrfyfyrio]]. Ystyrir jazz yn ffurf ar gel cynhenid Americanaidd.<ref>Starr, Larry, a Christopher Waterman. [http://iipdigital.usembassy.gov/st/english/publication/2008/08/20080812212457eaifas0.7410852.html#axzz3QeZKNVtc "Popular Jazz and Swing: America's Original Art Form."] IIP Digital. Gwasg Prifysgol Rhydychen, 26 Gorffennaf 2008.</ref>
 
 
== Elfennau ==
Llinell 20 ⟶ 22:
== Gwreiddiau ==
=== Y felan ===
{{prif|Y felan}}
 
=== Ragtime ===
{{prif|Ragtime}}
 
=== Y1920au gâna'r boblogaidd1930au: Yr oes jazz ===
 
=== DixielandSwing ===
{{prif|Swing}}
 
== Yr oes1940au jazza'r 1950au: Bebop ==
{{prif|Bebop}}
=== Big band ===
 
=== SwingBop Galed ===
{{prif|Bop Galed}}
 
=== 1960au a'r 1970au: Jazz ynrhydd, Ôl-bop a EwropFusion ===
 
=== BigJazz bandRhydd ===
=== {{prif|Jazz rhydd ===}}
 
== Dulliau modern ==
=== Bebop ===
=== Jazz rhydd ===
=== Jazz yr enaid ===
=== Jazz fusion ===
=== {{prif|Jazz ffync ===fusion}}
 
=== Jazz llyfn ===
== Datblygiadau ers 1980 ==
 
== Cerddorion jazz enwog (detholiad) ==
''Rhestr cerddorion i fynd yma''
* [[Louis Armstrong]]
* [[Miles Davis]]
* [[Ella Fitzgerald]]
* [[Billie Holiday]]
* [[Dil Jones]], Pianydd Jazz
* [[Scott Joplin]]
* [[Nina Simone]]
* [[Dinah Washington]]
Cerddorion jazz o Gymru neu o dras Gymreig:
* [[Dil Jones]], Pianydd Jazz
 
== Cyfeiriadau ==
{{cyfeiriadau}}
 
[[Categori:Jazz| ]]