Yn yr [[Henfyd]], roedd Alexandria yn un o'r dinasoedd enwocaf yn y byd am ei dysg a'i adeiladauhadeiladau ysblennydd. Cafodd ei sefydlu yn 331 CC gan [[Alecsander Fawr]], a bu'n brifddinas yr Aifft am bron i fil o flynyddoedd ar ôl hynny, nes i'r [[Arabiaid]] oresgyn yr Aifft yn [[641]] OC a sefydlu prifddinas newydd yn [[Fustat]] (sydd heddiw'n rhan o [[Cairo|Gairo]]). Roedd Alexandria yn enwog am [[Pharos Alecsandria|Oleudy Alecsandria]] (un o [[Saith Rhyfeddod yr Hen Fyd]]), [[Llyfrgell Alexandria]] (llyfrgell fwyaf yr Henfyd) a [[Catacomb]]s [[Kom el Shoqafa]]. Mae gwaith archaeolegol parhaol yn harbwr Alexandria (a ddechreuwyd yn 1994) yn datgelu gwybodaeth am Alexandria cyn cyfnod Alecsander Fawr, pan oedd dinas [[Rhakotis]] ar y safle, ac yng nghyfnod brenhinllin y [[Ptolemïaid]] ar ôl hynny.
