Ffylwm o rywogaethau morol yw'r brachiopod neu'r braciopod (Lladin: Brachiopoda), gyda chregyn caled. Mae gan y gragen golfach er mwyn iddi agor a chau, a hwnnw wedi'i leoli yng nghefn yr anifail gyda'r tu blaen yn agor er mwyn bwyta, a chau er mwyn iddi amddiffyn ei hun.

Braciopod
Delwedd:PZSL1852PlateMollusca14.png, LingulaanatinaAA.JPG
Enghraifft o'r canlynoltacson Edit this on Wikidata
MathInfertebrat Edit this on Wikidata
Safle tacsonFfylwm Edit this on Wikidata
Rhiant dacsonSpiralia Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
Braciopod
Brachiopoda
Amrediad amseryddol: Cambriaidd–Presennol
Lingula anatina o Ynys Stradbroke, Awstralia
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Animalia
Uwchffylwm: Lophotrochozoa
Ffylwm: Brachiopoda[1]

Ceir dau brif grŵp: cymalog ac anghymalog. Mae gan y grŵp cyntaf golfach danneddog a chyhyr syml i agor a chau'r gragen. Colfach di-ddant sydd gan y braciopod anghymalog, a system gymhleth i gadw dwy ran y gragen yn y lle cywir. Mae gan y rhan fwyaf o fraciopodau fonyn sy'n ymwthio o agoriad yn un o'i falfiau, a elwir yn 'bedicel cloriog' (pedicle valve). Pwrpas hwn yw angori'r anifail i wely'r môr, ond ychydig yn uwch na'r tywod a'r mwd a fyddai'n mygu'r agoriad.

Geirdarddiad golygu

Daw'r gair "braciopod" o'r Hen Roeg: βραχίων ("braich") a πούς ("troed").[2][3] Mae'r gair 'braich' yn y Gymraeg yn cynnwys y sain 'ch', ac felly, gellir defnyddio'r cyfenw (a'r ynganiad) 'brachiopod' yn Gymraeg.

Gweler hefyd golygu

Cyfeiriadau golygu