Caer Bentir Caerfai

Caer bentir yw Bryngaer Caerfai, sef math o fryngaer, a godwyd yn Oes yr Haearn, ac a leolwyd ar bentir Bae Caerfai, 1.3km i'r de-ddwyrain o ddinas Tyddewi, Sir Benfro. Fe'i gelwir weithiau'n fryngaer Penpleidiau, ond yr enw ar ynys gyfagos yw Penpleidiau. Cofrestrwyd y fryngaer fel heneb gyda'r NPRN 305396.

Caer Bentir Caerfai

Math o gyfrwng	caer bentir
Gwlad	Cymru
Dechrau/Sefydlu	1000 CC
Gwladwriaeth	y Deyrnas Unedig
Rhanbarth	Sir Benfro

Mae'n bosibl i'r gaer gael ei chodi gan y llwyth Celtaidd lleol, sef y Demetae. Mae'r gaer yn anghyffredin iawn gan fod iddi fur amddiffynnol o bedwar clawdd anferthol 100 metr o hyd, sy'n gorwedd yn gyfochrog; mae tair o'r ffosydd yn 3.5m o uchder. Saif y fynediad ar ochr ddwyreiniol y gaer.

Mae'r gaer mewnol oddeutu 100 metr wrth 120 metr, ac ers eo chodi ceir rhan sydd wedi ei bwyta gan y môr. Ceir gwaddodion cyfoethog yn y creigiau o dan y fryngaer, a chredir i breswylwyr y gaer durio i fewn i'r graig er mwyn cael y creigiau hyn, ond yr un pryd yn rhoi help llaw i'r erydu.

• 
  Caerfai o Ben y Cyfrwy (hy o'r Gorllewin)
• 
  Y rhan sy'n erydu: ar y chwith mae'r amddifynfeydd ac ar y dde, y gaer
• 
  Rhai o'r ffosydd, gan edrych i gyfeiriad y Dwyrain
• 
  Olion erydiu, sy'n gwahanu'r cloddiau (cefndir) a'r gaer ei hun (blaendir)