Castell Cwm Clais
Hen domen, neu fwnt, o'r Oesoedd Canol ydy Castell Cwm Clais, neu Castell Bolan.[1] heb y mur gwarcheidiol arferol, sef y “beili”. Lleoliad: Cwmafon, Castell-nedd Port Talbot; cyfeiriad grid SS767920. Fe godwyd y rhan fwyaf o'r tomenni hyn yng Nghymru rhywdro rhwng degawdau olaf yr 11g ac ail hanner y 12g allan o bridd a charreg, gyda ffos o'u cwmpas fel rheol. Y Normaniaid ddaeth â'r math hwn o amddiffynfa o Ffrainc i wledydd Prydain a mabwysiadwyd y dechnoleg gan y Cymry.
| Math | castell mwnt a beili, castell, mwnt  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Castell-nedd Port Talbot |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 51.613482°N 3.781011°W |
| Cod OS | SS7678192024 |
 | |
| Statws treftadaeth | heneb gofrestredig, Henebion Cenedlaethol Cymru |
| Manylion | |
| Dynodwr Cadw | GM289 |
Fe'i cofrestrwyd gan Cadw a chaiff ei adnabod gyda'r rhif SAM: GM289 .[2]
Mae'r clwstwr mwyaf o'r tomennydd hyn drwy wledydd Prydain i'w weld yn ardal y gororau (neu'r Mers): sef Swydd Amwythig, Swydd Gaer, Swydd Henffordd, Powys a Sir y Fflint fel y caiff ei adnabod heddiw.[3]
Cyfeiriadau
golygu- ↑ "Cwm Clais, motte; Castell Bolan". Coflein. Cyrchwyd 20 Ebrill 2019.
- ↑ Data Cadw
- ↑ ["Gwefan English Heritage; adalwyd 22/10/2010 (Saesneg)". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-11-06. Cyrchwyd 2010-10-25. Gwefan English Heritage; adalwyd 22/10/2010 (Saesneg)]
