Castell Machen
Castell Cymreig yw Castell Machen, (neu Castell Meredydd (Cyfeirnod OS: ST 226 887) sydd wedi'i leoli i'r dwyrain o Gaerffili. Yn y 13eg canrif defnyddiwyd y castell fel lloches gan Morgan ap Hywel [1] wedi iddo golli ei afael ar Gaerllion i'r Normaniaid. Ef, mae'n debyg, a gododd y tŵr crwn yno a'r waliau allanol a'r beili (sydd oddeutu 60 metr sgwâr) gan Gilbert Marshal, Iarll Penfro yn 1236, pan feddiannodd y castell a'i ddal am gyfnod byr o amser. Yn 1248, Maredudd (sef ŵyr Morgan) oedd yma, ac a roddodd ei enw i'r lle.
| Math | adfeilion castell, castell, cestyll y Tywysogion Cymreig  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Caerffili |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 51.592154°N 3.11954°W |
 | |
| Statws treftadaeth | heneb gofrestredig, Henebion Cenedlaethol Cymru |
| Manylion | |
| Dynodwr Cadw | MM186 |
Dim ond ambell wal sydd i'w gweld bellach wedi trael y blynyddoedd.
Cyfeiriadau
golygu
Eginyn erthygl sydd uchod am fwrdeistref sirol Caerffili. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato