Charlotte Despard

Ffeminist a swffragét Gwyddelig o Gaint, Loegr oedd Charlotte Despard (née French; 15 Mehefin 1844 - 10 Tachwedd 1939) sy'n cael ei hystyried yn nodigedig am ei gwaith fel gwleidydd, nofelydd ac ymgyrchydd dros bleidlais i ferched. Roedd yn un o sefydlwyr Cynghrair Rhyddid y Merched (Women's Freedom League), Crwsâd Heddwch y Merched (Women's Peace Crusade) a Chynghrair Etholfraint Gwyddelod Benywaidd (the Irish Women's Franchise League). Er iddi sefyll yn gadarn fel heddychwr, roedd hefyd yn aelod o Sinn Féin a Cumann na mBan.[1]

Charlotte Despard
GanwydMargaret Charlotte French Edit this on Wikidata
15 Mehefin 1844 Edit this on Wikidata
Ripple Edit this on Wikidata
Bu farw10 Tachwedd 1939 Edit this on Wikidata
Whitehead Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Gweriniaeth Iwerddon Gweriniaeth Iwerddon Baner Lloegr Lloegr
Galwedigaethgwleidydd, nofelydd, ymgyrchydd, ymgyrchydd dros bleidlais i ferched Edit this on Wikidata
Plaid Wleidyddoly Blaid Lafur, Plaid Gomiwnyddol Prydain Fawr Edit this on Wikidata
TadJohn Tracy William French Edit this on Wikidata
MamMargaret Eccles Edit this on Wikidata

Magwraeth

golygu

Ganed Charlotte French yn Ripple, Caint ar 15 Mehefin 1844 a bu farw yn Belffast a'i chladdu ym Mynwent Glasnevin, Iwerddon. Roedd yn ferch i'r Capten John Tracy William French o'r Llynges Frenhinol (a fu farw ym 1855) a Margaret French, née Eccles (a fu farw yn 1867).[2] Daeth ei brawd John French yn brif reolwr milwrol yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf ac yn Arglwydd Raglaw Iwerddon, gan roi'r brawd a chwaer mewn dau gae hollol wahanol i'w gilydd.[3][4][5][6]

Ni chafodd addysg ffurfiol, ac roedd hyn yn ei phoeni gydol ei hoes, er iddi fynychu ysgol yn Llundain am ysbaid. Yn 1870, priododd y dyn busnes Maximilian Carden Despard, a fu farw ar y môr yn 1890; nid oedd ganddynt blant.[7]

Nofelau

golygu

Cyhoeddwyd nofel Saesneg gyntaf Despard, Chaste as Ice, Pure as Snow yn 1874. Yn ystod yr un-deg-chwe mlynedd nesaf, ysgrifennodd ddeg nofel, na chyhoeddwyd tri ohonynt erioed. Cyhoeddwyd y nofel Outlawed: a Novel on the Women's Suffrage Question yn 1908 ar y cyd â'i ffrind, Mabel Collins.

Gwleidyddiaeth

golygu

Daeth yn ffrindiau da gydag Eleanor Marx ac roedd yn ddirprwy yn yr "Ail Ryngwladol" (the Second International), gan gynnwys y pedwerydd cyngres yn Llundain yn 1896. Ymgyrchodd yn erbyn Ail Ryfel y Boer gan ddatgan ei fod yn "rhyfel drwg y llywodraeth gyfalafol hon" ac aeth ar daith o amgylch y gwledydd Prydain yn siarad yn erbyn defnyddio gorfodaeth filwrol yn y Rhyfel Byd Cyntaf, gan ffurfio mudiad heddwch o'r enw "Crwsâd Heddwch y Merched" i wrthwynebu pob rhyfel.

Aelodaeth

golygu

Bu'n aelod o Grwsâd Menywod dros Heddwch, Yr Undeb Cenedlaethol dros yr Hawl i Fenywod Bleidleisio, Undeb Cymdeithasol a Gwleidyddol y Merched, Cynghrair Rhyddid Merched, Cymdeithas y Merched a Chyfeillion Rwsia Sofietaidd.

Anrhydeddau

golygu


Cyfeiriadau

golygu
  1. Leneman, Leah (1997). "The awakened instinct: vegetarianism and the women's suffrage movement in Britain", Women's History Review, Cyfrol 6, Rhif 2.
  2. Margaret., Mulvihill (1989). Charlotte Despard : a biography. London: Pandora. tt. 13–14. ISBN 978-0863582134. OCLC 26098404.
  3. Cyffredinol: https://www.wechanged.ugent.be/wechanged-database/.
  4. Rhyw: https://www.wechanged.ugent.be/wechanged-database/.
  5. Dyddiad geni: "Charlotte Despard". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Charlotte Despard". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. https://www.wechanged.ugent.be/wechanged-database/. "geboren:". "Charlotte Despard".
  6. Dyddiad marw: "Charlotte Despard". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Charlotte Despard". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. https://www.wechanged.ugent.be/wechanged-database/. "geboren:".
  7. Adam, Hochschild (2011). To end all wars : a story of loyalty and rebellion, 1914-1918. Boston: Houghton Mifflin Harcourt. ISBN 9780618758289. OCLC 646308293.