C.P.D. Amaturiaid y Blaenau
Clwb pêl-droed ym Mlaenau Ffestiniog yw Clwb Pêl-droed Amaturiaid y Blaenau, sydd chwarae yng Nghynghrair Undebol Arfordir y Gogledd yn dilyn dyrchafiad o Gyngrair Gwynedd ar ddiwedd tymor 2008/09. Mae'r clwb yn chwarae ar Cae Clyd ym Manod, Blaenau Ffestiniog. Cafodd y clwb ei sefydlu yn 1980 fel clwb amatur.
Hanes
golyguSefydlwyd y clwb gwreiddiol ym Mlaenau Ffestiniog yn 1885 dan yr enw Blaenau Ffestiniog FC.[1] Aeth y clwb allan o fodolaeth a chael ei ailffurfio sawl gwaith dros y blynyddoedd. Symudodd y clwb i faes presennol yr Amaturiaid - Cae Clyd, sy'n hen domen sbwriel, am y tro cyntaf yn 1956. Un o gyfnodau mwyaf llwyddiannus y Blaenau oedd yr 1970au, yn enwedig tymor 1971/72 pan enillwyd y Gamp Lawn, sef pob un o dlysau Gogledd Cymru - Cwpan Her Arfordir y Gogledd, Cynghrair Cymru (y Gogledd) a chwpanau Alves a Cookson. Enillodd y clwb y Bencampwriaeth am dri tymor yn olynol rhwng 1971/72 ac 1973/74. Ar ddiwedd y 70au, dechreuodd y Blaenau arwyddo mwy a mwy o chwaraewyr o'r tu allan i'r cylch. Arweiniodd hyn yn uniongyrchol at ffurfio Amaturiaid y Blaenau yn 1980 i roi cyfle i chwaraewyr lleol. Ar ddiwedd tymor 1986/87 aeth clwb Blaenau Ffestiniog FC allan o fodolaeth yn sgîl diffyg arian, a diffyg diddordeb yn lleol mewn rheoli'r clwb. Ers hynny felly, Amaturiaid y Blaenau yw'r unig glwb sy'n cynrychioli'r dref. Ers ei sefydlu, mae'r clwb wedi treulio'r rhan fwyaf o'i amser yng Nghyngrair Gwynedd, Cynghrair Dyffryn Conwy a Chynghrair Caernarfon a'r Cylch. Ond yn 2008/09 yn dilyn tymor ardderchog, sicrhaodd yr Amatuiaid clwb ddyrchafiad i Gynghrair Undebol Arfordir y Gogledd, sef 3ydd haen pyramid Pêl-droed Cymru a'r enw newydd am y Gynghrair Cymru (y Gogledd) lle disgleiriodd yr hen Blaenau Ffestiniog FC yn y 70au.
Tymor 2009/10
golyguRheolwr Amaturiaid y Blaenau ar gyfer tymor 2009/2010 yw Ian 'Mel' Roberts. Ymddiswyddodd Brian Vaughan fel rheolwr ddyddiau cyn dechrau'r tymor[2] er iddo sicrhau dyrchafiad i'r clwb o Gynghrair Gwynedd yn nhymor 2008/09.
Mae gan y clwb ail-dîm sy'n chwarae yn adran gyntaf Cynghrair Caernarfon a'r Cylch ac yn cael eu rheoli gan Keith Cunnington.