Crawniad peritonsilaidd

Mae crawniad peritonsilaidd yn grawniad sy'n datblygu rhwng y tonsilau a wal y gwddf (mae peri yn rhagddodiad Groeg sy'n golygu o amgylch).

Crawniad peritonsilaidd

Math	crawniad
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Enwau Cymraeg eraill

Mae nifer o enwau Cymraeg traddodiadol ar y cyflwr gan gynnwys

• Yr ysbinagl
• Y sbineg
• Y fynyglog
• Y cwinsi
• Y cwins
• Yr hychgrug
• Y dwymyn doben

Mae nifer o'r enwau hyn yn cael eu defnyddio ar gyfer clwy'r pennau (y mymps) hefyd. Mae gan y ddau afiechyd symptomau tebyg weithiau (poen a chwyddo yn y gwddf) ond nid ydynt yn perthyn.

Symptomau

Mae'r symptomau'n cynnwys twymyn, poen yn y gwddf, trafferth i agor y geg, a newid i'r llais. Fel arfer mae poen yn waeth ar un ochr. Gall cymhlethdodau gynnwys rhwystro'r llwybr anadlu a niwmonitis sugniad (pan fydd y pws yn cael ei sugno i'r ysgyfaint gan achosi haint yno).

Mae crawniad peritonsilaidd yn cael ei achosi gan amlaf trwy haint o nifer o fathau o facteria. Yn aml mae'n dilyn pharyngitis streptococol. Nid ydyw, fel arfer yn digwydd yn y rhai hynny sydd wedi cael tynnu eu tonsilau.

Triniaeth

Y driniaeth yw cael gwared â'r pws trwy ddefnyddio gwrthfiotigau, yfed digonedd o hylif a meddyginiaeth ar gyfer y poen. Gall steroidau hefyd bod yn ddefnyddiol. Yn gyffredinol nid oes angen mynediad i'r ysbyty. Mae oedolion ifanc yn fwy tebygol o gael eu heffeithio fel arfer.

Cyfeiriadau

Cyngor meddygol

Sgrifennir tudalennau Wicipedia ar bwnc iechyd er mwyn rhoi gwybodaeth sylfaenol, ond allen nhw ddim rhoi'r manylion sydd gan arbenigwyr i chi. Mae llawer o bobl yn cyfrannu gwybodaeth i Wicipedia. Er bod y mwyafrif ohonynt yn ceisio osgoi gwallau, nid ydynt i gyd yn arbenigwyr ac felly mae'n bosib bod peth o'r wybodaeth a gynhwysir ar y ddalen hon yn anghyflawn neu'n anghywir. Am wybodaeth lawn neu driniaeth ar gyfer afiechyd, cysylltwch â'ch meddyg neu ag arbenigwr cymwys arall!