System ecomonaidd sy'n seiliedig ar unigolion, cwmnïau neu gorfforaethau yn berchen ar eiddo neu gyfalaf (arian neu stoc wrth gefn) yw cyfalafiaeth. Mae perchnogaeth preifat weithiau'n cael ei ddefnyddio i olygu perchnogaeth unigol, er y gellir defnyddio'r term "preifat" i gyfeirio at berchnogaeth ar y cyd ar ffurf perchnogaeth gorfforaethol hefyd. Felly, yn y cyd-destun yma, fe olygai "bod o dan berchnogaeth breifat" rywbeth nad yw o dan berchnogaeth na reolaeth y wladwriaeth ac sy'n cael ei redeg er mwyn gwneud elw.

Y gwrthwyneb i gyfalafiaeth yw Comiwnyddiaeth, sy'n seiliedig ar feirniadaeth gymdeithasol ac economaidd Karl Marx ar gyfalafiaeth yn ei lyfr Das Kapital.

Llenyddiaeth Gymraeg

golygu

Ceir nifer o hen benillion sy'n gweld cyfalafiaeth yn rhywbeth gwrthyn:

Esmwyth tlodi gan y doethion,
Blin yw cyfoeth i'r ynfydion.
Mwy o boen sy ar rai yn gwario
Nag ar eraill yn llafurio.
Bu gennyf ffrind a cheiniog hefyd,
Ac i'm ffrind mi rois ei benthyg.
Pan eis i nôl fy ngheiniog adre,
Collais i fy ffrind a hithe.
  Eginyn erthygl sydd uchod am economeg neu arianneg. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.