Cyhoeddiad sy'n ymddangos ar ffurf argraffiad newydd yn gyson ar ben rhyw amser penodol yw cyfnodolyn,[1] cylchgyhoeddiad,[2] cyhoeddiad cyfnodol,[3] cyhoeddiad cylch[yn]ol,[3] llenyddiaeth gyfnodol[4] neu lenoriaeth gyfnodol.[5] Mae papurau newydd, cylchgronau, cyfnodolion academaidd, cyfnodolion llenyddol, a blwyddlyfrau i gyd yn enghreifftiau o gyfnodolion.

Yn ôl y diffiniad modern gan UNESCO: "Ystyrir cyhoeddiad yn gyfnodolyn os yw'n cynnwys un rhifyn mewn cyfres barhaol o dan yr un teitl, a gyhoeddir o dro i dro yn gyson neu'n anghyson, dros gyfnod amhendant, a rhifir rhifynnau unigol y gyfres yn olynol neu'n dwyn dyddiad."[6]

Mae nifer o gyfnodolion a gyhoeddir mwy nag unwaith y flwyddyn yn defnyddio'r system "Cyfrol, Rhifyn" o rifo'r argraffiadau: mae cyfrol yn cyfeirio at y nifer o flynyddoedd a gyhoeddir y cyfnodolyn, a'r rhifyn yn cyfeirio at faint o weithiau fe'i gyhoeddir yn ystod y flwyddyn honno.

 
Tudalen flaen The Spectator (7 Mehefin 1711).

Y Tatler (1709–11) a'r Spectator (1711–14) oedd y cyfnodolion cyntaf yng Ngwledydd Prydain. Erbyn yr 20g cyhoeddwyd nifer fawr o gyfnodolion wythnosol a misol, a gellir eu rhannu yn gyffredinol yn ddau prif fath: cylchgronau ar bynciau o ddiddordeb i'r cyhoedd a werthir mewn siopau papurau newydd, archfarchnadoedd, siopau llyfrau a stondinau llyfrau; a chyfnodolion a gyhoeddir gan gymdeithasau, clybiau, prifysgolion, a sefydliadau llywodraethol i danysgrifwyr.[7]

Cyfeiriadau

golygu
  1. Geiriadur yr Academi, [periodical].
  2.  cylchgyhoeddiad. Geiriadur Prifysgol Cymru. Adalwyd ar 23 Hydref 2014.
  3. 3.0 3.1  cyhoeddiad. Geiriadur Prifysgol Cymru. Adalwyd ar 23 Hydref 2014.
  4.  llenyddiaeth. Geiriadur Prifysgol Cymru. Adalwyd ar 23 Hydref 2014.
  5.  llenoriaeth. Geiriadur Prifysgol Cymru. Adalwyd ar 23 Hydref 2014.
  6. (Saesneg) Recommendation concerning the International Standardization of Statistics Relating to Book Production and Periodicals. UNESCO (19 Tachwedd 1964). Adalwyd ar 23 Hydref 2014. "A publication is considered to be a periodical if it constitutes one issue in a continuous series under the same title, published at regular or irregular intervals, over an indefinite period, individual issues in the series being numbered consecutively or each issue being dated"
  7. Crystal, David (gol.). The Penguin Encyclopedia (Llundain, Penguin, 2004), t. 1180.