Daeargrynfeydd Herat, 2023

Ar 7 Hydref 2023 tarwyd Talaith Herat, yng ngorllewin Affganistan, gan ddwy ddaeargryn ar raddfa 6.3. Cofnodwyd y ddaeargryn gyntaf am 11:11 amser lleol (AFT), a theimlwyd yr ail gryniad 31 o funudau'n ddiweddarach. Lladdwyd dros 1000 o bobl, ac anafwyd 2000 arall. Teimlwyd rhyw saith o ôl-gryniadau yn yr ardal dros y pump awr wedi'r daeargrynfeydd. Digwyddodd dwy ddaeargryn arall, o'r un maint, ar 11 Hydref ac 15 Hydref, gan achosi saith marwolaeth a rhyw 300 o anafiadau ychwanegol.[1][2]

Daeargrynfeydd Herat, 2023
Enghraifft o'r canlynolcyfres o ddaeargrynfeydd Edit this on Wikidata
Dyddiad7 Hydref 2023 Edit this on Wikidata
LladdwydUnknown Edit this on Wikidata
LleoliadHerat Edit this on Wikidata
Map
GwladwriaethAffganistan Edit this on Wikidata
RhanbarthHerat Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Lleolwyd yr uwchganolbwynt 30 km i ogledd-orllewin dinas Herat, gan daro felly rhanbarth anial llawn pentrefi tlawd, anghysbell. Adeiladwyd tai'r werin gyda briciau pridd, a ddadfeiliodd yn hawdd.[3] Cafodd rhywfaint o ysgwyd ei deimlo ar draws gorllewin y dalaith, ac hefyd mewn ambell man dros y ffin i'r gorllewin ag Iran a'r ffin i'r gogledd â Thyrcmenistan.

Yn ôl llefarydd o lywodraeth Affganistan, difethwyd 12 pentref yn ardal Zindah Jan a chwe phentref yn ardal Ghoryan yn llwyr.[4] Daeth timau achub o daleithiau Helmand a Kandahar i gynorthwyo yn Herat, a chludwyd nifer o'r anafedigion i ddinas Herat am driniaeth. Codwyd ysbyty dros dro yn y prynhawn ar ddiwrnod y daeargrynfeydd, wedi i Ysbyty Rhanbarthol Herat orlenwi â chleifion, ac agorwyd gwesty ac ysgolion i lochesu'r rhai a ddadleolwyd. Treuliodd miloedd o drigolion Herat a'r cyrion y noson yn yr awyr aored, yn y strydoedd a'r parciau, rhag ofn y byddai cryniadau eraill i ddilyn.[4]

Ymbiliodd y llywodraeth ar grwpiau dyngarol a'r byd Mwslimaidd am gymorth,[4] a darparwyd adnoddau gan Gymdeithas Groes Goch Affganistan, MSF, Rhaglen Bwyd y Byd, a UNICEF.[3] Fodd bynnag, mae nifer o wledydd yn gwrthod cydweithio â'r Taliban wedi i'r rheiny ailgipio grym yn 2021, a phitw a fu'r ymateb rhyngwladol hyd yn hyn.

Cyfeiriadau

golygu
  1. (Saesneg) Mohammad Yunus Yawar, "Afghan earthquakes death toll revised to 'over 1,000' from over 2,400 by Taliban-run ministry", Reuters (13 Hydref 2023). Archifwyd o'r dudalen we wreiddiol drwy gyfrwng archive.today ar 15 Hydref 2023.
  2. (Saesneg) "Afghanistan hit by 6.3 magnitude earthquake - its third in days", Sky News (15 Hydref 2023). Archifwyd o'r dudalen we wreiddiol drwy gyfrwng archive.today ar 15 Hydref 2023.
  3. 3.0 3.1 (Saesneg) Derek Cai, Joel Guinto, ac Yogita Limaye, "Afghanistan earthquake: More than 1,000 dead as villagers dig for survivors", BBC (9 Hydref 2023). Archifwyd o'r dudalen we wreiddiol drwy gyfrwng archive.today ar 9 Hydref 2023.
  4. 4.0 4.1 4.2 (Saesneg) Akhtar Mohammad Makoii, "Afghanistan earthquake has killed more than 2,400, Taliban say", The Guardian (8 Hydref 2023). Archifwyd o'r dudalen we wreiddiol drwy gyfrwng archive.today ar 9 Hydref 2023.