Elliw ach Cadog

santes Gymreig o'r 6g

Santes oedd Elliw oedd yn byw yn y 6g. Roedd hi yn un o or-wyresau Brychan Brycheiniog.

Elliw ach Cadog
Man preswylLlanelli, Aberhonddu Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Cymru Cymru
Galwedigaetharweinydd crefyddol Edit this on Wikidata
Blodeuodd6 g Edit this on Wikidata

Gelwir Elliw, weithiau, yn ddisgybl i Gadog. Bu hi hefyd yn etifedd iddo sydd yn awgrymu perthynas gwaed rhyngddynt. Cofnodir yn y Vita Cadoci sut bu Gadog yn ymweld â ynys ble oedd y pennaethes yn ddifrwyth. Gofynnodd am gymorth Cadog. Yn ôl y Vita, llwyddodd Cadog i'w iachau "yn wyrthiol." Esgorodd y pennaethes ar Elliw.[1] (Gelwir hi yn Elli a'i throi yn gwryw mewn rhai fersiwnau o'r hanes) Rhoddodd Elliw i Gadog i addysgu.

Sefydlodd Llanelli. Yn Llaneleu ger Aberhonddu gelwir yr eglwys 'Sant Elliw' ond mae'n debycach fod Eiluned wedi sefydlu y llan yno.

Gweler hefyd golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. E. R. Henken, Traditions of the Welsh Saints (Caergrawnt, 1987)