Y weithred o dynnu llefrith allan o bwrs anifail, megis buwch, gafr neu ddafad, yw godro. Gellir godro gwartheg gan ddefnyddio dwylo neu beiriant.

Godro
Enghraifft o'r canlynoldull magu anifeiliaid, gweithgaredd amaethyddol Edit this on Wikidata
Rhan omagu anifeiliaid Edit this on Wikidata
Cynnyrchllaeth Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
Godro â llaw
Godro â peiriant

Caiff godro gyda llaw i gyflawni drwy dylino a tynnu ar dethau pwrs yr anifail. Bydd y person sy'n godro yn eistedd ar stôl fel rheol, gan chwistrellu'r llaeth i mewn i fwced rhwng eu coesau.

Mae peiriant godro yn tynnu'r llefrith allan drwy ddefnyddio gwactod. Mae cwpanau teth y peiriant yn cael eu cysylltu i dethau'r anifail. Mae'r pwysedd awyr yn y cwpanau yn cyfnewid yn gyson, maent yn creu gwactod, ac yna'n dychwelyd i bwysedd arferol, gan achosi i'r llefrith gael ei dynnu heb niweidio tethau'r anifail. Mae'r llefrith yn teithio o'r cwpanau trwy bibellau at danc mawr. Gellir godro nifer fawr o anifeiliaid ar unwaith fel hyn.

Godro ers talwm

golygu

Rhan o ysgrif i'w gweld yn Bwletin Llên Natur:

Y gwartheg godro (y fuches) fyddai yn cael y lle blaenaf mewn triniaeth ar y gwartheg eraill i gyd. Byddai ymdrech arbennig gan y cowmon i'w cadw mewn cyflwr glan a graenus gan mai yma yr oedd llawer o gynhaliaeth y teulu yn y cwestiwn. Buchod yn godro fyddai yn cael eu cadw wrth y tŷ, os byddai rhai hesb, yna byddent yn gorfod bod gyda'r bustach a'r heffrod eraill mewn beudai mewn llecynnau eraill o'r fferm. Gorchwyl cyntaf y bore fyddai carthu'r tail i'r domen cyn dechrau godro, wedyn byddai stôl drithroed ar gael ac ystên. Yr arferiad yn ddi-feth fyddai eistedd ar ochr dde'r fuwch i'w godro gan wasgu'r ystên rhwng eich dau ben glin, gafael mewn dwy deth a'u gwasgu mewn dull arbennig bob yn ail. Safon y godrwr fyddai trwch y ffroth ar wyneb yr ystên, byddai hynny yn brawf o'i grefft. Wedyn, dygid y llaeth i'r llaethdy neu'r bwtri fel ei gelwid a'i thywallt i ddysglau. Dysglau mawr llydain ei wyneb ond heb fod yn ddyfn. Fel y byddai'r llaeth yn oeri, byddai'r hufen yn codi i'r wyneb a gwaith dyddiol fyddai hufennu'r dysglau a chodi'r hufen a'i roi mewn pot llaeth cadw.[1]

Cyfeiriadau

golygu
  1. "Godro a Menyn", Bwletin Llên Natur 65 (Gorffennaf 2013)

Dolenni allanol

golygu