Gwenhaf
santes o'r 6ed ganrif
Santes o'r 6g oedd Gwenhaf. Roedd hi yn ferch i Tegid Foel a priododd Enlleu ap Hydwyn ap Ceredig a bu yn fam i Teilo a'i haner brawd Afan Buallt.[1]
| Gwenhaf | |
|---|---|
| Ganwyd | 480  De Cymru |
| Man preswyl | Llangenni |
| Dinasyddiaeth |  Cymru |
| Galwedigaeth | arweinydd crefyddol |
| Tad | Tegid Foel |
| Plant | Teilo, Afan Buallt |
Marwolaeth Gwenhaf
golyguDywedwyd gan rhai y llabyddiwyd hi fel gwrach gan ei bod hi mor hael i dlodion. Mae eraill wedi cofnodi y lladdwyd hi gan paganiad ar Graig y Saeson ger Llandegfedd. Mae eraill yn dweud fod Illtud wedi trefnu ei llofruddiaeth gan eu bod hi'n gwybod cyfrinach y fan ble claddwyd Arthur.[1]
Cysegriadau =
golyguCofir hi ym Mhenallti a elwid ar un adeg Llangenau.