Harrison Birtwistle

Cyfansoddwr Seisnig oedd Syr Harrison Birtwistle (15 Gorffennaf 1934 – 18 Ebrill 2022). Mae'n arbennig o adnabyddus am ei operâu. Gall ei gerddoriaeth gain fod yn anghyseinedd ac yn heriol ond mae hefyd yn cael effaith emosiynol bwerus.

Harrison Birtwistle
Ganwyd	15 Gorffennaf 1934  Accrington
Bu farw	18 Ebrill 2022  Mere
Label recordio	Deutsche Grammophon
Dinasyddiaeth	Lloegr
Alma mater	Yr Academi Gerdd Frenhinol Coleg Cerdd Brenhinol Manceinion
Galwedigaeth	cyfansoddwr, athro cerdd, cyfansoddwr cerddoriaeth ffilm
Cyflogwr	Coleg y Brenin Yr Academi Gerdd Frenhinol
Arddull	opera
Gwobr/au	‎chevalier des Arts et des Lettres, Gwobr Grawemeyer, Wihuri Sibelius Prize, Ernst von Siemens Music Prize, Grawemeyer Award for Music Composition, Cydymaith Anrhydeddus, Marchog Faglor, Royal Philharmonic Society Award (Chamber-Scale Composition), Royal Philharmonic Society Award (Large-Scale Composition), Royal Philharmonic Society Award (Large-Scale Composition), Royal Philharmonic Society Award (Chamber-Scale Composition), Royal Philharmonic Society Award (Chamber-Scale Composition)

Fe'i ganwyd yn nhref Accrington, Swydd Gaerhirfryn. Ym 1952 enillodd ysgoloriaeth fel clarinetydd i Goleg Cerdd Brenhinol Manceinion, ble ffurfiodd grŵp a ymddiddorai mewn cerddoriaeth gyfoes gyda Peter Maxwell Davies, Alexander Goehr, Elgar Howarth a John Ogdon. Wedyn cwblhaodd ddwy flynedd o Wasanaeth Cenedlaethol gyda'r Magnelwyr Brenhinol fel aelod o seindorf filwrol. Roedd yn gyfarwyddwr cerddoriaeth yn Ysgol Cranbourne Chase, Dorset, o 1962 i 1965, cyn ennill Cymrodoriaeth Harkness i astudio ym Mhrifysgol Princeton, Unol Daleithiau America. O 1975 hyd 1983 roedd yn gyfarwyddwr cerddoriaeth i'r Theatr Genedlaethol, Llundain. Cafodd ei urddo'n farchog ym 1988.

Gweithiau cerddorol

Opera

• Punch and Judy (1966–7)
• Down by the Greenwood Side (1968–9)
• The Mask of Orpheus (1973–84)
• Yan Tan Tethera (1883–4)
• Gawain (1990)
• The Second Mrs Kong (1993–4)
• The Last Supper (2000)
• The Io Passion (2003)
• The Minotaur (2008)
• The Corridor (2009)
• The Cure (2014–15)

Cerddorfaol

• The Triumph of Time (1971–2)
• Silbury Air (1976–7)
• Panic (1995)
• Responses (2013–14)
• Deep Time (2016)