Joseph Fourier
(Ailgyfeiriad o Jean-Baptiste Joseph Fourier)
Mathemategydd a ffisegydd o Ffrainc oedd Jean Baptiste Joseph Fourier (21 Mawrth 1768 – 16 Mai 1830). Mae'n fwyaf adnabyddus am Gyfres Fourier a'u defnydd ar gyfer dadansoddi lledaeniad gwres. Ystyrir ef hefyd fel darganfyddwyr yr Effaith Tŷ Gwydyr.
Joseph Fourier | |
---|---|
Ganwyd | Jean-Baptiste Joseph Fourier 21 Mawrth 1768 Auxerre |
Bu farw | 16 Mai 1830 Paris |
Dinasyddiaeth | Ffrainc |
Alma mater |
|
ymgynghorydd y doethor | |
Galwedigaeth | mathemategydd, ffisegydd, hanesydd, archeolegydd, academydd, swyddog, peiriannydd, llenor |
Swydd | seat 5 of the Académie française, Prefect of Isère, Prefect of Rhône |
Cyflogwr |
|
Adnabyddus am | cyfres Fourier, Fourier transform, heat equation |
Gwobr/au | Officier de la Légion d'honneur, Grand prix gwyddoniaeth a mathemateg, Aelod Tramor o'r Gymdeithas Frenhinol, 72 names on the Eiffel Tower |
llofnod | |
Ganed Fourier yn Auxerre (yn awr yn département Yonne) yn fab i deiliwr. Collodd ei rieni erbyn cyrraedd naw oed, ond gyda chymorth Esgob Auxerre addysgwyd ef gan urdd y Benveniste. Bu a rhan yn y Chwyldro Ffrengig yn ei ardal ei hun, ac yn ddiweddarach aeth gyda Napoleon Bonaparte i'r Aifft.
Yn 1822 cyhoeddodd ei Théorie analytique de la chaleur, ac yn 1824 darganfu y gallai nwyon gynyddu tymheredd wyneb y ddaear.