Kenneth Griffith

Actor a gwneuthurwr ffilmiau dogfen o Gymru oedd Kenneth Ewen Griffith (12 Hydref 1921 – 25 Mehefin, 2006). Cafodd ei eni yn Ninbych-y-Pysgod ac mae wedi ei gladdu ym mynwent Penalun, Sir Benfro.

Kenneth Griffith
Ganwyd	12 Hydref 1921  Dinbych-y-pysgod
Bu farw	25 Mehefin 2006  Penalun
Dinasyddiaeth	Cymru
Alma mater	Ysgol Greenhill
Galwedigaeth	actor, casglwr stampiau, actor ffilm, actor teledu, sgriptiwr

Actor

Ymddangosodd mewn dwsinau o ffilmiau. Ef oedd y cymeriad 'Jack Phillips' a oedd yn gweithio'r radio ar y Titanic yn y ffilm "A Night to Remember", ac ef oedd 'Whitey' y meddyg hoyw yn "Wild Geese" (1978). Gwerthfawrogir ei waith ar y rhaglen teledu "The Prisoner" gan feirniaid ffilm. Ef yw'r 'hen ddyn dwl' yn "Four Weddings and a Funeral" (1994), y Parch Jones yn "The Englishman Who Went Up a Hill But Came Down a Mountain" (1995) a'r 'gweinidog' yn "Very Annie Mary" (2001).

Gwneuthurwr Ffilmiau Dogfen

O'r chwedegau ymlaen daeth yn adnabyddus am greu ffilmiau dogfen, rhai ohonoynt yn ddadleuol iawn. Gwnaeth ffilm ddogfen am fywyd a marwolaeth y gweriniaethwr Gwyddelig Michael Collins o'r enw Hang up your Brightest Colours; mae'r teitl yn tarddu o linell allan o lythyr oddi wrth George Bernard Shaw at un o chwiorydd Collins. Gwaharddwyd y ffilm am 20 mlynedd.

Dogfen arall a gynhyrfodd y dyfroedd oedd dogfen am Zola Budd, y rhedwraig o Dde Affrica.

Galwodd ei dŷ yn Llundain yn "Michael Collins House"

Ffilmiau

• Blue Scar (1949)
• Private's Progress (1956)
• A Night to Remember (1958)
• I'm All Right Jack (1959)
• Only Two Can Play (1962)
• The Wild Geese (1978)
• The Sea Wolves (1980)
• Four Weddings and a Funeral (1994)
• The Englishman Who Went Up a Hill But Came Down a Mountain (1995)
• Very Annie Mary (2001)

Teledu

• Buddenbrooks (1965)
• The Prisoner (1968)
• Hang Up Your Brightest Colours
• Curious Journey
• The Perils of Pendragon (1974)

Dolennau allanol

• erthygl BBC
• rhestr marwolaethau BBC
• Ceir erthyglau am Kenneth Griffith yn rhifyn Gorffennaf / Awst 2006 o'r cylchgrawn Cymreig Saesneg ei hiaith, Cambria Archifwyd 2007-10-11 yn y Peiriant Wayback