Titus Livius
Hanesydd Rhufeinig oedd Titus Livius neu yn Gymraeg Lifi[1] (tua 59 CC - 17 OC). Mae'n enwog am ei waith ar hanes Rhufain, Ab Urbe Condita, sy'n trafod hanes y ddinas o'i dechreuad, yn 753 CC yn ôl traddodiad, hyd at gyfnod Livius ei hun yn ystod teyrnasiad yr ymerawdwr Augustus.
Titus Livius | |
---|---|
Ganwyd | 59 CC Padova |
Bu farw | 17 Padova |
Dinasyddiaeth | Rhufain hynafol |
Galwedigaeth | hanesydd, llenor, bardd |
Adnabyddus am | History of Rome |
Arddull | hanesyddiaeth |
Ganed Livius yn Patavium yn nhalaith Gallia Cisalpina (Padova yn yr Eidal heddiw). Gwyddir iddo briodi a bod ganddo o leiaf ddau blentyn. Enillodd ffafr Augustus a bu'n diwtor i Claudius, a ddaeth yn ymerawdwr yn ddiweddarach. Bu farw yn Patavium.
Roedd Ab Urbe Condita yn cynnwys 142 llyfr, ond dim ond 35 o'r rhain sydd wedi goroesi, sef 1-10 a 21-45 (gyda rhannau ar goll o 40-45). Cafwyd hyd i rannau o rai o'r llyfrau eraill neu grynodebau ohonynt. Roedd y gwaith yn boblogaidd iawn o'r cychwyn, ac mae'r rhannau sydd wedi goroesi yn parhau'n boblogaidd, yn enwedig 1-10, sy'n trafod dyddiau cynnar Rhufain, a 21-30, sy'n rhoi hanes y rhyfel yn erbyn Hannibal.
Cyfeiriadau
golygu- ↑ Geiriadur yr Academi, [Livy].