Margaret Davies (llenor)
Bardd a chasglwr llawysgrifau oedd Margaret Davies neu Marged Dafydd (c.1700 – 1778 neu 1785).
| Margaret Davies | |
|---|---|
| Ffugenw | Marged Dafydd  |
| Ganwyd | 1700 Trawsfynydd |
| Bu farw | 1785 |
| Dinasyddiaeth |  Cymru |
| Galwedigaeth | bardd, ysgrifennwr |
| Blodeuodd | 1700 |
Bywyd cynnar golygu
Ganwyd Davies yn Coetgae-du, ger Trawsfynydd yng ngogledd-orllewin Cymru.[1]
Gyrfa golygu
Roedd Davies yn un o gylch o feirdd Cymraeg, gan gynnwys Margaret Rowlands ac Alis ach Wiliam, oedd yn teithio i gwrdd â'i gilydd a ffeirio cerddi. Fel y bardd arloesol Angharad James, a anwyd yn y genhedlaeth flaenorol, roedd y menywod hyn yn y grŵp llenyddol anffurfiol hwn yn gymharol freintiedig yn economaidd, yn meddu ar ddigon o arian ac amser hamdden i wneud cyfansoddi barddoniaeth a theithio yn ymarferol.[1] Yn ogystal â'i chysylltiadau yn Eryri roedd Davies hefyd yn gohebu â beirdd gwrywaidd a oedd yn gysylltiedig â symudiad Celtigiaeth Llundain .[2] Ni chyhoeddwyd unrhyw un o'i cherddi ei hun yn ystod ei hoes.[2]
Treuliodd Davies lawer o'i gyrfa yn casglu a chopïo cerddi Cymraeg wedi eu hargraffu ac mewn llawysgrifen i greu casgliadau llawysgrif. Mae hanner dwsin o feirdd benywaidd yn cael eu cynrychioli, gyda rhai cerddi yn goroesi yn unig yng nghopïau Davies.[3] Er enghraifft, ei chasgliadau hi yw'r unig ffynhonnell hysbys ar gyfer un o'r englynion a ysgrifennwyd gan y bardd benywaidd canoloesol Gwerful Mechain.[1] Yn yr un modd, mae llawer o'r wybodaeth sydd wedi goroesi ar Angharad James, gan gynnwys yr unig gopi hysbys o farwnad James farwnad ar farwolaeth ei mab, yn dod o lawysgrifau Davies.[3]
Yn ôl yr ysgolhaig llenyddol Ceridwen Lloyd-Morgan, "Ni ellir gor-bwysleisio pwysigrwydd cyfraniad [Davies]: heb ei ymdrechion yn casglu ac ysgrifennu lawr cerddi gan fenywod eraill, rhai cyfoesol ac o hanes, fe fyddai nifer sylweddol o gerddi, a hyd yn oed enwau'r menywod a'i cyfansoddodd, wedi nod yn gwbl anhysbys i ni heddiw."[1]
Marwolaeth a goroesiad llawysgrifau golygu
Bu farw Davies yn 1778 neu 1785.[1]
Mae pum llawysgrif yn gyfan gwbl mewn llawysgrifen Davies, a thri arall y cyfrannodd atynt, yn hysbys eu bod wedi goroesi.[1] Mae rhai o lawysgrifau Davies yn awr wedi eu cadw yng nghasgliad Llawysgrifau Cwrtmawr yn y Llyfrgell Genedlaethol Cymru.[4]
Cyfeiriadau golygu
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 Lloyd-Morgan, Ceridwen (1996), "Women and their poetry in medieval Wales", in Meale, Carol M., Women and Literature in Britain, I, Cambridge: Cambridge University Press, pp. 189–90
- ↑ 2.0 2.1 Prescott, Sarah (2015), "Place and publication", in Ingrassia, Catherine, The Cambridge Companion to Women's Writing in Britain, 1660–1789, Cambridge: Cambridge University Press, p. 65
- ↑ 3.0 3.1 Chedgzoy, Kate (2007), Women's Writing in the British Atlantic World: Memory, Place and History, 1550–1700, Cambridge: Cambridge University Press, p. 70
- ↑ Owens, B.G.; McDonald, R.W. (1980), A Catalogue of the Cwrtmawr Manuscripts Presented and Bequeathed by John Humphreys Davies, Aberystwyth: National Library of Wales