Common winter damselfly
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Animalia
Ffylwm: Arthropoda
Dosbarth: Insecta
Urdd: Odonata
Is-urdd: Zygoptera
Teulu: Lestidae
Genws: Sympecma
Rhywogaeth: S. fusca
Enw deuenwol
Sympecma fusca
(Vander Linden, 1820)

Mursen (math o bryfyn) digon di-liw yn nheulu'r Coenagrionidae yw Mursen y gaeaf (llu: mursennod y gaeaf; Lladin: Sympecma fusca; Saesneg: Winter Damselfly) sydd o fewn y genws a elwir yn Sympecma. Mae'r mursenod (Zygoptera) a'r gweision neidr (Anisoptera) ill dau'n perthyn i'r Urdd a elwir yn Odonata. Mae Mursen y gaeaf i'w chael yng nghanol a de Ewrop.

Mae'n un o ddim ond dau deulu o fursennod sy'n ymfudo dros y gaeaf; y llall yw'r S. paedisca; dyma darddiad yr enw Cymraeg.

Fel llawer o fursennod (a elwir yn gyffredinol hefyd yn 'weision neidr') eu cynefin yw pyllau o ddŵr, llynnoedd araf eu llif, nentydd neu afonydd glân.

Mae adenydd yr oedolyn yn 38mm ac fe'i welir yn hedfan rhwng Trwy'r flwyddyn. Maen nhw'n paru wrth hedfan, rhwng Ebrill a Mai.

Disgrifiad golygu

Er fod Mursen y gaeaf yn perthyn i'r Lestes, mae'n gorffwys gyda'i hadennydd wedi cau - yn gyforchrog i'w chorff ac nid oes ganddi liw metalig gwyrdd sydd mor nodweddiadol o'r Lestes.

Gweler hefyd golygu

Cyfeiriadau golygu

Dolen allanol golygu