Mae NGC 7793 yn galaeth droellog clystyrol tua 12.7 miliwn o flynyddoedd golau oddi wrth y Ddaear yn y cytser Sculptor. Fe'i darganfuwyd ym 1826 gan James Dunlop.[5]

NGC 7793
NGC 7793
Data arsylwi (J2000 epoc)
CytserSculptor
Esgyniad cywir23h 57m 49.8s[1]
Gogwyddiad−32° 35′ 28″[1]
Rhuddiad227 ± 2 km/e[1]
Pellter12.7 ± 1.3 Mly (3.9 ± 0.4 Mpc)[2][3][4]
Maint ymddangosol (V)10.0[1]
Nodweddion
MathSA(s)d[1]
Maint ymddangosol (V)9′.3 × 6′.3[1]
Dynodiadau eraill
PGC 73049[1]

Gwybodaeth grŵp galaeth

golygu

Mae NGC 7793 yn un o'r galaethau mwyaf disglair o fewn Grŵp Sculptor, grŵp o alaethau yng nghytser Sculptor. Mae'r grŵp ei hun yn grŵp hirgul o alaethau ar wasgar gyda Galaeth Sculptor (NGC 253) a'i cymar galaethau yn ffurfio craidd o alaethau yn dynn at ei gilydd ger y canol.[2]

Uwchnova 2008bk

golygu

Ar 25 Mawrth 2008, darganfuwyd SN 2008bk yn NGC 7793.[6] Gyda maint ymddangosol o 12.5, daeth yn ail uwchnofa mwyaf disglair 2008.[7] Hynafiad yr uwchnofa oedd Gorgawr Coch a welwyd dim ond 547 diwrnod cyn y ffrwydrad.

Twll du P13 yn y troell allanol

golygu

Mae jetiau o dwll du o'r enw P13 yn pweru nifwl mawr o'r enw S26 o fewn troell allanol yr alaeth hon. Yn ddiweddar, penderfynwyd bod màs P13 yn llai na 15 màs solar, ac amcangyfrifir bod ei gymar seren tua 20 màs solar. Mae'r ddau yn cylchdroi ei gilydd mewn 64 diwrnod.[8] Yn seiliedig ar yr amcangyfrif hwn, mae P13 yn tynnu deunydd oddi wrth seren gyfagos tua deg gwaith yn gyflymach nag y credwyd yn flaenorol bod ffiseg yn ei ganiatáu. Os yw'n gywir, byddai'r arsylwad hwn yn dangos diffygion mewn damcaniaethau bod perthynas sefydlog rhwng màs twll du a'r raddfa mae'n dinistrio gwrthrychau o'i amgylch.[9][10]

Gweler hefyd

golygu
  • NGC 300 - galaeth troellog debyg sydd ger NGC 7793
  • NGC 2403 - galaeth troellog debyg

Cyfeiriadau

golygu
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 "NASA/IPAC Extragalactic Database". Results for NGC 7793. Cyrchwyd 2006-11-21.
  2. 2.0 2.1 I. D. Karachentsev; E. K. Grebel; M. E. Sharina; A. E. Dolphin; D. Geisler; P. Guhathakrta; P. W. Hodge; V. E. Karachentseva et al. (2003). "Distances to nearby galaxies in Sculptor". Astronomy and Astrophysics 404 (1): 93–111. arXiv:astro-ph/0302045. Bibcode 2003A&A...404...93K. doi:10.1051/0004-6361:20030170.
  3. I. D. Karachentsev; V. E. Karachentseva; W. K. Hutchmeier; D. I. Makarov (2004). "A Catalog of Neighboring Galaxies". Astronomical Journal 127 (4): 2031–2068. Bibcode 2004AJ....127.2031K. doi:10.1086/382905. https://archive.org/details/sim_astronomical-journal_2004-04_127_4/page/2031.
  4. Karachentsev, I. D.; Kashibadze, O. G. (2006). "Masses of the local group and of the M81 group estimated from distortions in the local velocity field". Astrophysics 49 (1): 3–18. Bibcode 2006Ap.....49....3K. doi:10.1007/s10511-006-0002-6.
  5. Dunlop James (1828). "A Catalogue of Nebulae and Clusters of Stars in the Southern Hemisphere observed in New South Wales". Philosophical Transactions of the Royal Society 118: 113–151. Bibcode 1828RSPT..118..113D. doi:10.1098/rstl.1828.0010. JSTOR 107841. https://zenodo.org/record/1432362/files/article.pdf.
  6. David Bishop. "Supernova 2008bk in NGC 7793". supernovae.net (International Supernovae Network). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2011-09-27. Cyrchwyd 2010-06-07.
  7. David Bishop. "Bright Supernovae - 2008". supernovae.net (International Supernovae Network). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2011-09-27. Cyrchwyd 2010-06-07.
  8. "Hungry black hole eats faster than thought possible". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2016-03-17. Cyrchwyd 2014-10-10.
  9. "Black hole emitting a giant gas bubble 1000 light-years wide". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2014-02-26. Cyrchwyd 2020-05-15.
  10. Small Black Hole Has Huge Appetite That Defies Theory October 8, 2014 | by Lisa Winter

Dolenni allanol

golygu