Neo-baganiaeth Geltaidd

Mae neo-baganiaeth Geltaidd yn cyfeirio at unrhyw fath o baganiaeth fodern neu fudiad paganaidd cyfoes sy'n seiliedig ar hen grefydd y Celtiaid. Un dull yw Adluniaeth Geltaidd, sy'n pwysleisio cywirdeb hanesyddol wrth adfywio traddodiadau Celtaidd. Mae ymarferwyr Adluniaeth Geltaidd yn dibynnu ar ffynonellau hanesyddol ac archeolegol ar gyfer eu defodau a'u credoau, gan gynnwys offrymau i ysbrydion a duwiau. Mae astudio a chadw iaith yn hanfodol, ac mae bywyd bob dydd yn aml yn cynnwys elfennau defodol. Er ei fod yn wahanol i draddodiadau dewiniaeth baganaidd a neo-baganiaeth eclectig, mae rhywfaint o orgyffwrdd â Neo-dderwyddiaeth.

Mae'r trisgel un o brif symbolau Adluniaeth Geltaidd.

Yn ogystal, mae neo-siamaniaeth Geltaidd yn cyfuno elfennau Celtaidd ag arferion siamanaidd, tra bod Wica Geltaidd yn cyfuno mytholeg Geltaidd â thraddodiadau Wicaidd. Mae gan bob traddodiad o fewn neo-baganiaeth Geltaidd ei ffocws a'i arferion unigryw ond mae'n tynnu ysbrydoliaeth o'r dreftadaeth Geltaidd hynafol.

Neo-siamaniaeth Geltaidd

Mae neo-siamaniaeth Geltaidd yn draddodiad ysbrydol modern sy'n cyfuno elfennau o chwedloniaeth Geltaidd â siamaniaeth graidd Michael Harner. Mae ymarferwyr Siamaniaeth Geltaidd yn credu bod eu harferion yn caniatáu cysylltiad ysbrydol dyfnach â'r rhai sydd â threftadaeth ogleddol Ewrop. Mae awduron fel Jenny Blain wedi dadlau bod "Siamaniaeth Geltaidd" yn "adeiladu" ac yn "gysyniad hanesyddol".

Wica Geltaidd

Mae Wica Geltaidd yn draddodiad modern o Wica sy'n cynnwys rhai elfennau o fytholeg Geltaidd. Mae'n defnyddio'r un ddiwinyddiaeth, defodau, a chredoau sylfaenol â'r rhan fwyaf o ffurfiau eraill ar Wica. Defnyddia Wiciaid Celtaidd enwau duwiau Celtaidd, ffigurau mytholegol, a gwyliau tymhorol o fewn strwythur defodol a system gredo Wicaidd, yn hytrach nag un hanesyddol Geltaidd.

Gweler hefyd

• Mytholeg Cymru
• Crefydd Geltaidd hynafol
• Mytholeg Geltaidd
• Mytholeg Iwerddon
• Rhestr o fudiadau Neo-baganaidd
• Neo-baganiaeth yn y Deyrnas Unedig
• Mytholeg yr Alban

Cyfeiriadau

Gwaith a ddyfynnwyd

• Adler, Margot (2006) [1979]. Drawing Down the Moon: Witches, Druids, Goddess-Worshippers, and Other Pagans in America Today (arg. revised and updated). New York / London: Penguin. ISBN 978-0-14-303-819-1.
• Bonewits, Isaac (2006). "Celtic Reconstructionists and other Nondruidic Druids". Bonewits's Essential Guide to Druidism. New York: Kensington. ISBN 0-8065-2710-2.
• Bowman, Marion (1996). "Cardiac Celts: Images of the Celts in Paganism". In Harvey, Graham; Hardman, Charlotte (gol.). Paganism Today: Wiccans, Druids, the Goddess and Ancient Earth Traditions for the Twenty-First Century. London: Thorsons. ISBN 0-7225-3233-4.
• Laurie, Erynn Rowan; O'Morrighu, Aedh Rua; Machate, John; Price Theatana, Kathryn; Lambert ní Dhoireann, Kym (2005). "Celtic Reconstructionist Paganism". In Telesco, Patricia (gol.). Which Witch is Which?. Franklin Lakes, New Jersey: New Page Books / The Career Press. tt. 85–89. ISBN 1-56414-754-1.
• McColman, Carl (2003). The Complete Idiot's Guide to Celtic Wisdom. Alpha Press. ISBN 0-02-864417-4.

Darllen pellach

• Daimler, Morgan (2015). Irish Paganism: Reconstructing Irish Polytheism. Pagan Portals. Alresford, Hants: Moon Books – John Hunt. ISBN 978-1785351457.
• Fairgrove, Rowan (1997). "What we don't know about the ancient Celts". The Pomegranate 2. http://www.conjure.com/whocelts.html.
• Kondratiev, Alexei (1998). The Apple Branch: A Path to Celtic Ritual. San Francisco: Collins. ISBN 1-898256-42-X (1st edition), ISBN 0-806-52502-9 (2nd edition) [also reprinted without revision under the title Celtic Rituals].
• Laurie, Erynn Rowan (1995). A Circle of Stones: Journeys and Meditations for Modern Celts. Chicago: Eschaton. ISBN 1-57353-106-5.