Rhod y Flwyddyn
Mae Wica yn dilyn Rhod y Flwyddyn ac yn dathlu ei "Wyth Gŵyl"[1]. Mae pedwar Gŵyl yn ddyddiau chwarter croes, sef y Gwyliau Mawr, sydd wedi'u seilio ar wyliau tân y Celtaidd. Gelwir y pedwar arall yn Wyliau Bach, sy'n cyd-ddigwydd â'r heuldroeon (Saesneg: solstices) a'r cyhydnosau (Saesneg: equinoxes).
Roedd y gwyliau hyn yn rhan bwysig o galendr y Celtiaid, ac yn awr yn wyliau pwysig yn Wica. Cawsant eu mabwysiadu'n ffurfiol gan Wica ym 1958 gan Gwfen Bricket Wood[2]. Mae enwau'r gwyliau hynny'n dod o wyliau paganiaidd yr Almaen ac amldduwiol Geltaidd. Er hynny, nid yw'r gwyliau'n tebygu i'w cymheiriaid hanesyddol[3].
Yn draddodiadol, mae'r flwyddyn yn dechrau ac yn gorffen ar Nos Galan Gaeaf, a cheir wyth gŵyl mewn llawer o draddodiadau paganaidd.
Y Bedair Gŵyl Fawr golygu
(neu Wyliau Tân)
- Gŵyl Fair y Canhwyllau, sydd ar 1 neu 2 o fis Chwefror. Gelwir hi hefyd yn Imbolc a Candlemass.
- Calan Mai, sydd ar 30 o fis Ebrill neu 1 o fis Mai. Gelwir hi hefyd Beltane, "Tân Beli".
- Gŵyl Galan Awst, sydd ar 1 neu'r 2 o fis Awst. Gelwir hi hefyd Lugnasad, Lughnasadh a Lammas.
- Nos Galan Gaeaf, sydd ar 31 o fis Hydref. Gelwir hi hefyd Samhain (All Hallow's Eve yn Saesneg).
Y Bedair Gŵyl Chwarter golygu
(neu Wyliau Bach)
- Gŵyl Ganol y Gaeaf, neu Byrddydd Gaeaf neu Alban Arthan, a ddethlir fel arfer ar 20 neu 21 o fis Rhagfyr, sef fel arfer y dydd byrraf, ond gall fod rhwng y 19 a'r 23 o fis Rhagfyr.
- Gŵyl Ganol yr Haf, neu Hirddydd Haf neu Alban Hefin, a ddethlir fel arfer ar y 20 neu 21 o fis Mehefin, sef fel arfer y dydd hiraf, ond gall fod rhwng y 19 tan y 23 o fis Mehefin.
- Cyhydnos y Gwanwyn neu Alban Eilir, sydd fel arfer ar 20 neu 21 o fis Mawrth pan fo oriau'r dydd ac oriau'r nos yn gydradd. Gall fod rhwng y 19 a'r 23 o fis Mawrth, a gelwir hi hefyd yn Ostara.
- Cyhydnos yr Hydref neu Alban Elfed, sydd fel arfer ar 20 neu 21 o fis Medi pan fo oriau'r dydd ac oriau'r nos yn gydradd. Gall fod rhwng y 19 a'r 23 o fis Medi, a gelwir hi hefyd yn Mabon .
Cyfeiriadau golygu
- ↑ Farrar, Janet a Farrar, Stewart. Eight Sabbats for Witches (1981) (cyhoeddwyd fel Rhan 1 o A Witches' Bible, 1996) Custer, Washington, Yr Unol Daleithiau: Phoenix Publishing Inc. ISBN 0-919345-92-1
- ↑ Lamond, Frederic (2004). Fifty Years of Wicca. Sutton Mallet, Lloegr: Green Magic. ISBN 0-9547230-1-5
- ↑ Crowley, Vivianne. Wicca: The Old Religion in the New Age (1989) Llundain: The Aquarian Press. ISBN 0-85030-737-6 tudalen 23