Pantheon
Teml, a drowyd yn eglwys, yn Rhufain yw'r Pantheon (Lladin Pantheon, o'r Groeg Πάνθεον Pantheon, yn golygu "Teml yr holl dduwiau"). Adeiladwyd y Pantheon fel teml i saith duw y saith planed yng ngrefydd wladwriaethol Rhufain. Mae'n parhau mewn cyflwr da, wedi ei gadw'n well nag unrhyw adeilad Rhufeinig arall ac efallai'n well nag unrhyw adeilad arall o'i oed yn y byd.
 | |
| Math |
teml Rufeinig, safle archaeolegol Rhufeinig, atyniad twristaidd, basilica minor, secularized religious building, adeilad Rhufeinig  |
|---|---|
|
| |
| Sefydlwyd |
|
| Daearyddiaeth | |
| Lleoliad |
Pigna |
| Sir |
Rhufain |
| Gwlad |
Yr Eidal |
| Cyfesurynnau |
41.89856°N 12.47685°E |
 | |
| Arddull pensaernïol |
Pensaernïaeth Romanésg |
| Cysegrwyd i |
y Forwyn Fair |
| Crefydd/Enwad |
Catholigiaeth |
| Deunydd |
Concrit |
| Esgobaeth |
Esgobaeth Rhufain |
- Am ystyron eraill, gweler Pantheon (gwahaniaethu)
Adeiladwyd yr adeilad presennol ar seiliau adeilad blaenorol, a godwyd gan Agrippa tua 27 CC. Llosgwyd yr adeilad hwn yn 80 OC., a thua 117 dechreuwyd ar y gwaith o godi adeilad newydd. Nid oes sicrwydd pwy oedd y prif bensaer, ond credir mai pensaer yr ymerawdwr Trajan, Apollodorus o Ddamascus, ydoedd. Gorffenwyd y gwaith tua 125 OC, yn ystod teyrnasiad yr ymerawdwr nesaf, Hadrian.
Ers cyfnod y Dadeni, mae wedi ei ddefnyddio fel man claddu i nifer o bobl enwog, yn arbennig yr arlunydd Raffael. Mae dau o frenhinoedd yr Eidal, Vittorio Emanuele II a Umberto I, wedi eu claddu yno hefyd.