Prys Morgan
Hanesydd Cymreig a llenor yw Prys Tomos Jon Morgan (ganed 7 Awst 1937).[1] Mae wedi ysgrifennu sawl cyfrol ac erthygl ar hanes Cymru, yn Saesneg, ac ar hyn o bryd mae'n gyd-gyfarwyddwr Prosiect Iolo Morganwg yn y Ganolfan Efrydiau Cymreig a Cheltaidd, Aberystwyth. Yn ystod ei yrfa mae wedi bod yn ddarlledwr, yn olygydd cylchrawn ac yn awdur ffuglen a barddoniaeth Gymraeg yn ogystal.
| Prys Morgan | |
|---|---|
| Ganwyd | 1937  Caerdydd |
| Dinasyddiaeth |  Cymru |
| Alma mater | |
| Galwedigaeth | hanesydd, bardd, academydd |
| Cyflogwr | |
| Gwobr/au | Cymrawd Cymdeithas Ddysgedig Cymru, Cymrawd y Gymdeithas Hanesyddol Frenhinol |
Gyrfa golygu
Ganed Prys Morgan yn ninas Caerdydd, yn fab i'r academydd T. J. Morgan. Ganwyd ei frawd iau Rhodri, a ddaeth yn Brif Weinidog Cymru, ddwy flynedd ar ei ôl yn 1939. Fel ei frawd, astudiodd Prys Morgan yng Ngholeg Sant Ioan, Rhydychen, cyn dod yn aelod o staff Adran Hanes Coleg Prifysgol Cymru, Abertawe, lle bu ei dad yn athro o'i flaen. Bu'n ddirprwy olygydd y cylchgrawn Barn o 1966 hyd 1973.[2]
Ar ôl ymddeol o'r byd academaidd daeth yn Arlywydd Eisteddfod Genedlaethol Cymru ac yn Arlywydd Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion ar ôl cyfnod hir fel golygydd Trafodion y Gymdeithas. Er ei fod wedi ymddeol fel athro, mae'n gyd-gyfarwyddwr Prosiect Iolo Morganwg yn y Ganolfan Efrydiau Cymreig a Cheltaidd, prosiect y mae ei ymchwil yn dwyn ffrwyth fel cyfres o gyfrolau newydd ar bob agwedd ar fywyd a gwaith y llenor a ffugiwr enwog hwnnw o'r 18g.
Mae ef hefyd yn Gymrawd Cychwynnol o Gymdeithas Ddysgedig Cymru ac yn Aelod o’r Cyngor cychwynnol.
Gwaith golygu
Ymhlith llyfrau Prys Morgan[2] ceir:
- Llyfrau academaidd
- Background to Wales (1968). Hanes.
- Iolo Morganwg (1975). Cyfres Writers of Wales.
- The Eighteenth Century Renaissance (1981). Astudiaeth arloesol o ddadeni diwylliannol y 18g.
- Wales: The Shaping of a Nation (1984). Hanes
- Bible for Wales – Beibl i Gymru (1988).
- Tempus Illustrated History of Wales (2000)
- Ffuglen a cherddi
- I'r Bur Hoff Bau (1968). Nofel
- Trugareddau (1973). Cerddi.
- Cyfieithiad
- Caligula, drama Ffrangeg Albert Camus (1978) a gyfieithywd i'r Gymraeg gan Emyr Tudwal Jones a Prys Morgan.
Cyfeiriadau golygu
- ↑ (Saesneg) Phillip Stribe. Ymchwil Achau - "Descendants of William Phillips". Adalwyd ar 3 Chwefror 2015.
- ↑ 2.0 2.1 Meic Stephens (gol.), Cydymaith i Lenyddiaeth Cymru.