Pwyllgor Rhyngwladol y Groes Goch

Sefydliad dyngarod ar gyfer clefion,ffoaduriaid, a dioddefwyr trychunebau a'i phencadlys yng Ngenefa, Swistir, enillwyr Gwobr Nobel tair gwaith.

Mae Pwyllgor Rhyngwladol y Groes Goch (Talfryiad Saesneg: ICRC; enw Ffrangeg: Comité international de la Croix-Rouge) yn sefydliad sydd â chenhadaeth ddyngarol yn unig i amddiffyn dioddefwyr rhyfel a thrais mewnol, yn ogystal â darparu cymorth iddynt. Mae pencadlys y pwyllgor yn y Swistir, yn ninas Genefa.

Pwyllgor Rhyngwladol y Groes Goch
Delwedd:Emblem of the ICRC.svg, Emblem of the ICRC fr.svg
Enghraifft o'r canlynolinternational non-governmental organization Edit this on Wikidata
Rhan oMudiad Rhyngwladol y Groes Goch a'r Cilgant Coch Edit this on Wikidata
Dechrau/Sefydlu17 Chwefror 1863 Edit this on Wikidata
LleoliadInternational Committee of the Red Cross building in Geneva Edit this on Wikidata
SylfaenyddHenry Dunant, Guillaume Henri Dufour, Gustave Moynier, Louis Appia, Théodore Maunoir Edit this on Wikidata
Aelod o'r  canlynolMemoriav, DLM Forum Edit this on Wikidata
Gweithwyr25 Edit this on Wikidata
Rhiant sefydliadMudiad Rhyngwladol y Groes Goch a'r Cilgant Coch Edit this on Wikidata
Ffurf gyfreithiolassociation Edit this on Wikidata
PencadlysGenefa, Villa Moynier Edit this on Wikidata
GwladwriaethY Swistir Edit this on Wikidata
RhanbarthGenefa Edit this on Wikidata
Gwefanhttps://www.icrc.org, https://www.icrc.org/es, https://www.icrc.org/fr, https://www.icrc.org/pt, https://www.icrc.org/zh, https://www.icrc.org/ar, https://www.icrc.org/ru, https://www.icrc.org/de, https://www.icrc.org/it, https://jp.icrc.org/, https://kr.icrc.org/ Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Mewn sefyllfaoedd o wrthdaro, mae'n cyfarwyddo ac yn cydlynu gweithgareddau rhyddhad rhyngwladol Mudiad Rhyngwladol y Groes Goch a'r Cilgant Coch. Mae hefyd yn ceisio atal dioddefaint trwy hyrwyddo a chryfhau cyfraith ac egwyddorion dyngarol cyffredinol. O'r pwyllgor, a sefydlwyd ar 26 Hydref 1863, datblygodd y Mudiad yn ei dro.

Mae partïon gwladwriaeth (llofnodwyr) Confensiwn Genefa 1949 a’i Brotocolau Ychwanegol 1977 (Protocol I, Protocol II) a 2005 wedi rhoi mandad i’r Pwyllgor amddiffyn dioddefwyr gwrthdaro arfog rhyngwladol a mewnol. Mae dioddefwyr o'r fath yn cynnwys pobl a anafwyd gan ryfel, carcharorion, ffoaduriaid, sifiliaid, a phobl eraill nad ydynt yn ymladd.[1]

Mae'r pwyllgor yn rhan o Fudiad Rhyngwladol y Groes Goch a'r Cilgant Coch, ynghyd â Ffederasiwn Rhyngwladol Cymdeithasau'r Groes Goch a'r Cilgant Coch (IFRC) a 192 o Gymdeithasau Cenedlaethol.[2] Dyma'r sefydliad hynaf a mwyaf anrhydeddus o fewn y mudiad ac un o'r sefydliadau a gydnabyddir fwyaf yn y byd, ar ôl ennill tair Gwobr Heddwch Nobel (yn 1917, 1944, a 1963).[3]

Cydweithio traws-sefydliadol

golygu

Mae Mudiad Rhyngwladol y Groes Goch a'r Cilgant Coch yn cwmpasu'r holl sefydliadau sy'n ymwneud â'r Groes Goch a'r Cilgant Coch, sef:

  • Pwyllgor Rhyngwladol y Groes Goch (ICRC).
  • Ffederasiwn Rhyngwladol Cymdeithasau'r Groes Goch a'r Cilgant Coch (IFRC).
  • Cymdeithasau'r Groes Goch Genedlaethol a'r Cilgant Coch .

Cyfansoddiad y Pwyllgor

golygu
 
Aeloda sefydlu Pwyllgor Ryngwladol y Groes Goch
 
Baner y Groes Goch

Cyrff llywodraethu’r Pwyllgor yw:

Y Cynulliad: yn cynnwys rhwng pymtheg a phump ar hugain o bobl sy'n cael eu recriwtio trwy gyfethol ymhlith dinasyddion y Swistir. Dyma awdurdod uchaf y Pwyllgor ac mae ei lywydd hefyd ar y Pwyllgor.
Cyngor y Cynulliad: yn cynnwys pum aelod a etholwyd gan y Cynulliad a llywydd y Pwyllgor. Mae'n gweithredu rhwng sesiynau'r Cynulliad ac yn gyfrifol am y cyswllt rhyngddo a Bwrdd y Cyfarwyddwyr.
Y Bwrdd yw corff gweithredol y Pwyllgor. Mae'n gyfrifol am weithredu penderfyniadau'r Cynulliad a gweinyddiaeth y Pwyllgor. Mae'n cynnwys y cyfarwyddwr cyffredinol a thri chyfarwyddwr arall, pob un wedi'i benodi gan y Cynulliad.
Y Llywyddiaeth: yn cynnwys y llywydd a'r is-lywydd. mae'r Llywydd yn cynrychioli'r sefydliad ar y lefel ryngwladol ac mae hefyd yn delio â chydlynu mewnol. Mae'n cael cymorth gan yr Is-lywydd.
Yr Uned Archwilio Mewnol: corff rheolaeth fewnol sy’n goruchwylio datblygiad ac effeithiolrwydd y sefydliad yn annibynnol ac yn wrthrychol.

Yn ôl statudau'r pwyllgor, rhaid i bob aelod o'r cyrff llywodraethu fod yn ddinasyddion Swistir.

Hanes sefydlu

golygu

Sefydlwyd y sefydliad ar fenter Jean Henri Dunant, ym 1863, dan yr enw y Pwyllgor Rhyngwladol ar Gymorth i'r Milwrol Clwyfedig, newid enw, o 1876, i Bwyllgor Rhyngwladol y Groes Goch.

Gwnaeth y cymorth i garcharorion rhyfel gynnydd mawr o 1864, pan sefydlwyd Confensiwn Genefa, i wella amodau i amddiffyn y clwyfedig, ac yn 1899, pan gynhaliwyd Confensiwn yr Hâg, a ddisgyblodd “normau” tir a môr rhyfela.

Ar hyn o bryd, mae'r pwyllgor nid yn unig wedi cyfyngu ei hun i amddiffyn carcharorion milwrol, ond hefyd carcharorion sifil mewn sefyllfaoedd o ryfel neu mewn cenhedloedd sy'n torri'r Statud Hawliau Dynol. Mae hefyd yn ymwneud â gwella amodau cadw, gwarantu cyflenwad a dosbarthiad bwyd i ddioddefwyr gwrthdaro sifil, darparu cymorth meddygol a gwella amodau glanweithdra, yn enwedig mewn gwersylloedd ffoaduriaid neu garcharorion.

Mae hefyd wedi gweithredu fel cymorth i ddioddefwyr trychinebau naturiol, megis llifogydd, daeargrynfeydd, corwyntoedd, yn enwedig mewn cenhedloedd sydd heb eu hadnoddau eu hunain i gynorthwyo dioddefwyr.

Mae Pwyllgor Rhyngwladol y Groes Goch yn seiliedig ar yr egwyddor o niwtraliaeth, peidio â chymryd rhan mewn materion milwrol neu wleidyddol , er mwyn bod yn deilwng o ymddiriedaeth y partïon mewn gwrthdaro a thrwy hynny arfer ei weithgareddau dyngarol yn rhydd.

Sylfaenwyr

golygu

Aelodau sefydlu'r pwyllgor oedd:

Gustave Moynier
Henri Dunant
Guillaume-Henri Dufour
Louis Appia
Theodore Maunoir

Gwobrau ac anrhydeddau

golygu

Derbyniodd Pwyllgor Rhyngwladol y Groes Goch Wobr Heddwch Nobel yn 1901 , 1917 , 1944 a 1963 . Roedd yr un yn 1901 ar gyfer crëwr y sefydliad o ganlyniad i'w ymdrechion i helpu milwyr i beidio â dioddef ar ôl gwrthdaro. Rhoddwyd gwobr 1917 yn bennaf am gludo milwyr clwyfedig i'w mamwlad drwy'r Swistir. Ym 1944 derbyniodd Pwyllgor Rhyngwladol y Groes Goch y Wobr Nobel am ei weithgareddau dyngarol helaeth a'i wasanaethau i garcharorion rhyfel. Yn olaf, y wobr ddiwethaf a dderbyniwyd gan y sefydliad hwn oedd ym 1963 am fod wedi helpu mewn gwrthdaro mawr ar y pryd fel Algeria, y Congo a Tibet.

Derbyniodd hefyd Wobr Balzan yn 1996.

Ac yn 2013, derbyniodd Wobr Ryngwladol Jaime Brunet am hyrwyddo hawliau dynol.[4][5][6]

Dolenni allanol

golygu

Cyfeiriadau

golygu
  1. "Discover the ICRC". 2007. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2010-04-29. Cyrchwyd 2009-05-12. p.6.
  2. "National Society Directory - IFRC". Cyrchwyd 17 Ebrill 2016.
  3. "Nobel Laureates Facts – Organizations". Sefydliad Nobel. Cyrchwyd 2009-10-13.
  4. Universidad Pública de Navarra: El Comité Internacional de Cruz Roja, Premio Brunet 2013.
  5. 20 Minutos: La UPNA entrega a Comité Internacional de Cruz Roja el Premio Jaime Brunet a la Promoción de los Derechos Humanos.
  6. Diario de Navarra: El Comité Internacional de Cruz Roja, Premio Brunet de la UPNA.
  Eginyn erthygl sydd uchod am iechyd. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato