Tair Ffurf Undod
Enw ar gasgliad o dair dogfen yw Tair Ffurf Undod, sef y Gyffes Felgig, Canonau Dort a Chatecism Heidelberg, sydd yn adlewyrchu credoau athrawiaethol Calfiniaeth gyfandirol ac a dderbynnir yn ddogfennau swyddogol gan lawer o eglwysi Calfinaidd.
Hanes
golyguRhwng 1618 a 1619, galwodd a chynhaliodd llywodraeth yr Iseldiroedd Synod Dort ar ran Eglwys Ddiwygiedig yr Iseldiroedd. Cyfarfu cynrychiolwyr o'r Iseldiroedd, ynghyd â 27 o gynrychiolwyr Calfinaidd o wyth gwlad arall, yn y synod hwn, lle y crynhowyd eu barn gyfunol mewn dogfen o'r enw Canonau Dort.[1]
Ychwanegodd yr un synod y Canonau hyn at ddwy ddogfen arall yr arferai Eglwys yr Iseldiroedd eu defnyddio ar y pryd, sef Catecism Heidelberg (1563) a'r Gyffes Felgig (1561).[2]
Trwy wneud hyn, cesiai'r Synod:
- Ffurfioli eu dealltwriaeth o athrawiaeth Feiblaidd ar y Drindod, yr ymgnawdoliad, rhagordeiniad, cyfiawnhad a'r eglwys;
- Caniatáu i aelodau ymgynnull yn gytûn dros gredoau sylfaenol;
- Israddio rhai syniadau anhanfodol, megis safbwyntiau gwleidyddol, addysg ac yn y blaen, er mwyn atal eglwysi rhag ymhollti yn ddiangen. Mae'r Ffurfiau hefyd yn rhoi sail i ymdrechion eciwmenaidd sy'n ddibynnol ar eglwysi yn derbyn yr hanfodion sydd ynddynt.
Mae diben gwahanol i bob dogfen.
- Ysgrifennwyd y Catecism ar ffurf cwestiwn ac ateb i help egluro athrawiaethau Beiblaidd i blant a newydd-ddyfodiaid i'r ffydd.
- Mae'r Gyffes yn eglurhau gwahanol athrawiaethau Beiblaidd.
- Cyfres o ymatebion technegol i ddadleuon diwinyddol penodol a godwyd gan yr Haerwyr Iseldiraidd yw'r Canonau.
Cyfeiriadau
golygu- ↑ FRC: Canons of Dort – Historical Background Archifwyd 2008-01-30 yn y Peiriant Wayback
- ↑ FRC: Canons of Dort – Historical Background Archifwyd 2008-01-30 yn y Peiriant Wayback
Dolenni allanol
golygu- Testun a disgrifiad o'r Tair Ffurf o lyfr Philip Schaff, Creeds of the Evangelical Protestant Churches yn y Christian Classics Ethereal Library:
- Y Gyffes Felgig (yn y Ffrangeg gwreiddiol gyda chyfieithiad i'r Saesneg)
- Catechism Heidelberg (yn yr Almaeneg gwreiddiol gyda chyfieithiad i'r Saesneg)
- Canonau Dort (yn y Lladin gwreiddiol gyda chyfieithiad i'r Saesneg)
- Recordiadau sain o'r Tair Ffurf Undod mewn fformat MP3