Ulas Samchuk

Llenor a newyddiadurwr Wcreinaidd a ymfudodd i Ganada oedd Ulas Samchuk (20 Chwefror 1905 – 9 Gorffennaf 1987). Roedd yn un o lenorion trydydd cyfnod llenyddiaeth Wcreineg Canada.

Ulas Samchuk
Ganwyd	20 Chwefror 1905  Derman
Bu farw	9 Gorffennaf 1987  Toronto
Dinasyddiaeth	Awstria-Hwngari, Ail Weriniaeth Gwlad Pwyl, First Czechoslovak Republic, yr Almaen Natsïaidd, Canada
Alma mater	Prifysgol Wrocław
Galwedigaeth	newyddiadurwr, llenor, gohebydd gyda'i farn annibynnol
Plaid Wleidyddol	Organization of Ukrainian Nationalists

Ganwyd yn Derman, Ostrih, yn nhalaith Volhynia, Ymerodraeth Rwsia. Astudiodd ym Mhrifysgol Breslau ac yn y Brifysgol Rydd Wcreinaidd ym Mhrâg. Dechreuodd ar ei yrfa lenyddol yn 1926 pan gyhoeddwyd ei straeon byrion yn y cylchgronau Dukhovna besida a Literaturno-naukovyi vistnyk, a chawsant eu hailgyhoeddi'n ddiweddarach yn y casgliad Vidnaidenyi rai (1936). Yn ystod yr Ail Ryfel Byd golygodd y papur newydd Volyn’ (1941–3) yn ninas Rivne, a fe wnaeth ffoi i'r Almaen yn 1944.

Ymhlith ei nofelau realaidd cynnar mae'r triawd Volyn’ (1932, 1935, 1937), y nofelig Kulak (1932), Hory hovoriat’ (1934), Mariia (1934), ac Iunist’ Vasylia Sheremety (1946, 1947). Ymfudodd Samchuk i Ganada yn niwedd y 1940au, ac yno cyhoeddodd rhagor o waith yn yr iaith Wcreineg, gan gynnwys y triawd Ost (1948, 1957, 1982), Choho ne hoït’ vohon’ (1959), Na tverdii zemli (1967), a Slidamy pioneriv: Epos ukraïns’koï Ameryky (1979). Ysgrifennodd hefyd sawl hunangofiant: Piat’ po dvanadtsiatii (1954), Na bilomu koni (1965), Na koni voronomu (1975), a Planeta Di-Pi (1979).

Bu farw yn Toronto yn 82 oed. Sefydlwyd archif a amgueddfa ar gyfer ei waith yn y ddinas honno yn 1988.